Zbiorniki ciśnieniowe: które nie podlegają UDT?

Zbiorniki ciśnieniowe odgrywają kluczową rolę w wielu gałęziach przemysłu, służąc do przechowywania i transportu różnorodnych substancji pod ciśnieniem. Bezpieczeństwo ich eksploatacji jest priorytetem, dlatego w Polsce nadzór nad nimi sprawuje Urząd Dozoru Technicznego (UDT). Jednak nie wszystkie zbiorniki ciśnieniowe podlegają obowiązkowej kontroli. W tym artykule przyjrzymy się, które zbiorniki są zwolnione z nadzoru UDT, co pozwoli Ci lepiej zrozumieć obowiązujące przepisy i uniknąć potencjalnych problemów.

Czym są zbiorniki ciśnieniowe i dlaczego podlegają dozorowi?

Zbiorniki ciśnieniowe to szczelne pojemniki przeznaczone do magazynowania płynów lub gazów pod ciśnieniem różniącym się od atmosferycznego. Znajdują zastosowanie w przemyśle chemicznym, petrochemicznym, spożywczym, energetyce i wielu innych sektorach. Ze względu na potencjalne ryzyko związane z pracą pod ciśnieniem, zbiorniki te mogą stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa osób i środowiska w przypadku awarii lub nieprawidłowej eksploatacji. Dlatego też, aby minimalizować ryzyko, wprowadza się dozór techniczny, który ma na celu zapewnienie, że zbiorniki są bezpieczne, prawidłowo eksploatowane i regularnie kontrolowane.

Jak określić, czy zbiornik ciśnieniowy podlega UDT?

Podstawowym kryterium, które decyduje o konieczności zgłoszenia zbiornika ciśnieniowego do UDT, jest iloczyn pojemności zbiornika (V) i dopuszczalnego nadciśnienia (PD). Zgodnie z ogólną zasadą, zbiorniki, dla których iloczyn D x V przekracza 800 bar x dm³, podlegają dozorowi technicznemu. Gdzie:

• V – pojemność zbiornika w dm³ (litrach)
• PD – dopuszczalne nadciśnienie w barach

Jeśli obliczona wartość jest większa niż 800 bar x dm³, zbiornik zazwyczaj wymaga zgłoszenia do UDT i podlega dalszym procedurom kontrolnym.

Zbiorniki ciśnieniowe zwolnione z dozoru UDT – szczegółowa lista

Nie wszystkie zbiorniki ciśnieniowe muszą być zgłaszane do Urzędu Dozoru Technicznego. Istnieje szereg wyjątków, które zwalniają określone typy zbiorników z obowiązku dozoru. Poniżej przedstawiamy listę zbiorników, które zazwyczaj nie podlegają kontroli UDT:

1. Grzejniki i nagrzewnice powietrza

Mimo że grzejniki i nagrzewnice powietrza mogą zawierać elementy pracujące pod ciśnieniem, nie są one klasyfikowane jako zbiorniki ciśnieniowe w rozumieniu przepisów o dozorze technicznym. Dlatego też, urządzenia te są zazwyczaj wyłączone spod nadzoru UDT.

2. Zbiorniki w instalacjach ziębniczych o ograniczonych parametrach

Instalacje ziębnicze, które charakteryzują się iloczynem nadciśnienia i pojemności nie większym niż 300 barów x dm³, są często zwolnione z dozoru technicznego. Dotyczy to mniejszych zbiorników, gdzie potencjalne ryzyko związane z ich eksploatacją jest uznawane za niższe.

3. Małe zbiorniki w instalacjach chłodniczych

Kolejną kategorią wyłączeń są zbiorniki w instalacjach chłodniczych, które spełniają określone kryteria dotyczące rur, kolektorów i rozdzielaczy. Mianowicie, zbiorniki te nie podlegają UDT, jeśli:

• Wykorzystują rury o średnicy nie większej niż DN≤25.
• Kolektory i rozdzielacze mają pojemność nie większą niż 100 dm³ każdy.
• Przekrój kolektorów i rozdzielaczy nie przekracza 2 dm³.

4. Zbiorniki stanowiące obudowę urządzeń elektrycznych

Zbiorniki, które pełnią funkcję obudowy urządzeń elektrycznych, przewodów energetycznych i telekomunikacyjnych, również zazwyczaj nie są traktowane jako zbiorniki ciśnieniowe w kontekście dozoru technicznego. Ich głównym zadaniem jest ochrona komponentów elektrycznych, a nie magazynowanie substancji pod ciśnieniem, co wyłącza je spod nadzoru UDT.

Kotłownie i dozór techniczny – co warto wiedzieć?

W kontekście kotłowni, warto zaznaczyć, że dozorowi technicznemu podlegają nie całe kotłownie, a konkretne urządzenia w nich pracujące. W przypadku kotłów cieczowych, dozorem objęte są kotły o wskaźniku TD ≤ 110 stopni Celsjusza. Jednak istnieją wyjątki nawet w tej kategorii, gdzie dozór jest uproszczony lub nie występuje:

• Kotły paleniskowe i gazowe o mocy mniejszej niż 70 kW – nie podlegają pełnemu dozorowi, a jedynie uproszczonemu.
• Elektryczne i gazowe pojemnościowe podgrzewacze wody użytkowej o wskaźniku TD < 100 stopni Celsjusza i pojemności większej niż 300 litrów – również objęte dozorem uproszczonym.
• Kotły kondensacyjne o mocy powyżej 100 kW – podlegają dozorowi uproszczonemu.

Istotne jest rozróżnienie – kaskada kotłów, gdzie każdy z kotłów ma moc poniżej 70 kW, nawet jeśli łączna moc przekracza 70 kW, zazwyczaj nie podlega dozorowi technicznemu. Dozór jest determinowany mocą pojedynczego urządzenia, a nie sumaryczną mocą kotłowni.

Podsumowanie – kluczowe informacje o zbiornikach bez UDT

Podsumowując, istnieje szereg zbiorników ciśnieniowych, które są zwolnione z nadzoru Urzędu Dozoru Technicznego. Do najważniejszych wyjątków należą grzejniki, małe zbiorniki w instalacjach ziębniczych i chłodniczych o określonych parametrach, oraz zbiorniki pełniące funkcję obudów urządzeń elektrycznych. W przypadku kotłowni, dozór technicznemu podlegają konkretne urządzenia, ale istnieją wyjątki w zależności od mocy i typu kotła.

Pamiętaj, że dokładne informacje i aktualne przepisy zawsze warto weryfikować bezpośrednio na stronie Urząd Dozoru Technicznego lub konsultując się z ekspertami w tej dziedzinie. Znajomość przepisów pozwoli Ci na bezpieczną i zgodną z prawem eksploatację zbiorników ciśnieniowych w Twojej działalności.

FAQ – Najczęściej zadawane pytania

Co to są zbiorniki ciśnieniowe i gdzie się ich używa?

Zbiorniki ciśnieniowe to szczelne pojemniki przeznaczone do przechowywania płynów lub gazów pod ciśnieniem różniącym się od atmosferycznego. Stosuje się je w wielu branżach przemysłu, w tym w energetyce, przemyśle chemicznym, petrochemicznym, farmaceutycznym i spożywczym.

Dlaczego zbiorniki ciśnieniowe podlegają dozorowi technicznemu?

Dozór techniczny zbiorników ciśnieniowych ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa osób pracujących w ich pobliżu oraz zapobieganie awariom. Niewłaściwa eksploatacja lub awaria zbiornika może stanowić poważne zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi oraz dla środowiska.

Jakie zbiorniki ciśnieniowe nie podlegają dozorowi Urzędu Dozoru Technicznego?

Do zbiorników zazwyczaj wyłączonych spod dozoru UDT należą m.in. grzejniki, nagrzewnice powietrza, małe zbiorniki w instalacjach ziębniczych (iloczyn ciśnienia i pojemności ≤ 300 barów x dm³), zbiorniki w instalacjach chłodniczych o określonych parametrach rur i kolektorów, oraz zbiorniki stanowiące obudowy urządzeń elektrycznych.

Jeśli chcesz poznać inne artykuły podobne do Zbiorniki ciśnieniowe: które nie podlegają UDT?, możesz odwiedzić kategorię Rachunkowość.