05/04/2025
Dywidenda, będąca formą podziału zysku przedsiębiorstwa między jego udziałowców lub akcjonariuszy, stanowi istotny element zarządzania finansami każdej spółki. Zrozumienie, jak dywidendy są księgowane i prezentowane w sprawozdaniach finansowych, w szczególności w bilansie, jest kluczowe dla prawidłowej analizy kondycji finansowej przedsiębiorstwa. W tym artykule szczegółowo omówimy, gdzie w bilansie należy szukać zobowiązań z tytułu dywidendy, a także jak prawidłowo ewidencjonować i prezentować dywidendy w księgach rachunkowych.

Czym są dywidendy i dlaczego są wypłacane?
Dywidenda to część zysku netto spółki kapitałowej, która jest przeznaczana do wypłaty udziałowcom lub akcjonariuszom. Decyzję o wypłacie dywidendy i jej wysokości podejmuje zazwyczaj walne zgromadzenie spółki, na wniosek zarządu. Dywidendy są wypłacane jako forma wynagrodzenia dla inwestorów za powierzenie kapitału spółce i udział w jej sukcesie. Wypłata dywidend jest sygnałem dla rynku, że spółka jest rentowna i stabilna finansowo, co może pozytywnie wpłynąć na jej wartość rynkową.
Spółki wypłacają dywidendy zazwyczaj, gdy uważają, że reinwestowanie zysków w dalszy rozwój działalności nie przyniesie akcjonariuszom satysfakcjonującej stopy zwrotu. Zamiast tego, decydują się na podzielenie się zyskiem, aby zwiększyć atrakcyjność inwestycyjną spółki.
Księgowanie dywidend – Przychody i Zobowiązania
Z punktu widzenia spółki otrzymującej dywidendę, jest to przychód finansowy. Zgodnie z zasadami rachunkowości, przychody z dywidend ujmuje się w księgach rachunkowych w kwocie brutto, na koncie 75-0 "Przychody finansowe". Momentem rozpoznania przychodu jest dzień podjęcia uchwały o podziale zysku przez właściwy organ spółki, chyba że uchwała określa inny dzień prawa do dywidendy.

Ewidencja księgowa przyznanej dywidendy w kwocie brutto wygląda następująco:
Konto Wn | Konto Ma | Opis |
---|---|---|
24 "Pozostałe rozrachunki" | 75-0 "Przychody finansowe" | Zaksięgowanie należnej dywidendy |
Należy pamiętać, że dochody z dywidend podlegają 19% zryczałtowanemu podatkowi dochodowemu, chyba że spółka korzysta ze zwolnienia. Spółka wypłacająca dywidendę jest płatnikiem tego podatku i zobowiązana jest do jego obliczenia, pobrania i wpłacenia do urzędu skarbowego.
Spółka otrzymująca dywidendę otrzymuje na rachunek bankowy kwotę netto, czyli po potrąceniu podatku dochodowego. Wpływ dywidendy na rachunek bankowy księguje się:
Konto Wn | Konto Ma | Opis |
---|---|---|
13-0 "Rachunek bieżący" | 24 "Pozostałe rozrachunki" | Wpływ dywidendy na rachunek bankowy |
Pobrany podatek dochodowy jest ujmowany w księgach rachunkowych spółki otrzymującej dywidendę jako:
Konto Wn | Konto Ma | Opis |
---|---|---|
22 "Rozrachunki publicznoprawne" | 24 "Pozostałe rozrachunki" | Zaksięgowanie podatku dochodowego od dywidendy |
Następnie, pobrany podatek jest zarachowywany na konto 87-0 "Podatek dochodowy od osób prawnych":
Konto Wn | Konto Ma | Opis |
---|---|---|
87-0 "Podatek dochodowy od osób prawnych" | 22 "Rozrachunki publicznoprawne" | Zarachaowanie podatku dochodowego na koszty |
Przykład liczbowy ewidencji dywidendy
Załóżmy, że spółka XYZ otrzymała dywidendę w wysokości 150.000 zł. Podatek zryczałtowany wynosi 19%, czyli 28.500 zł. Na rachunek bankowy wpłynęła kwota netto 121.500 zł.
Ewidencja księgowa będzie wyglądać następująco:
Opis operacji | Kwota | Konto Wn | Konto Ma |
---|---|---|---|
PK - kwota należnej dywidendy | 150.000 zł | 24 | 75-0 |
PK - zryczałtowany podatek od dywidendy | 28.500 zł | 22 | 24 |
PK - księgowanie równoległe podatku | 28.500 zł | 87-0 | 22 |
WB - wpływ dywidendy na rachunek bankowy | 121.500 zł | 13-0 | 24 |
Dywidendy w Bilansie – Gdzie szukać zobowiązania?
Kluczowe jest zrozumienie, że zobowiązanie z tytułu dywidendy powstaje w momencie deklaracji dywidendy przez spółkę. Od tego momentu, do czasu wypłaty, dywidenda jest wykazywana w bilansie jako zobowiązanie krótkoterminowe.

Konkretnie, zobowiązanie z tytułu dywidendy znajdziemy w pasywach bilansu, w sekcji B. Zobowiązania Krótkoterminowe. Najczęściej będzie ono wykazane w pozycji B.III.2. "Zobowiązania krótkoterminowe wobec pozostałych jednostek" lub w wyodrębnionej pozycji "Zobowiązania z tytułu dywidend".
Zobowiązanie to pozostaje w bilansie tylko do momentu wypłaty dywidendy. W momencie faktycznej wypłaty dywidendy, zobowiązanie to jest wyksięgowywane, a jednocześnie zmniejsza się stan środków pieniężnych spółki.
Warto podkreślić, że dywidendy nie są kosztem w bilansie. Są one traktowane jako podział zysku, a nie jako wydatek operacyjny. Dlatego też, dywidendy nie pojawiają się w rachunku zysków i strat jako koszt. Zamiast tego, wpływają na zmniejszenie kapitału własnego spółki w bilansie, konkretnie zysków zatrzymanych.

Dywidendy a Rachunek Przepływów Pieniężnych
W rachunku przepływów pieniężnych wypłacone dywidendy są klasyfikowane jako wydatki finansowe i prezentowane w sekcji przepływów pieniężnych z działalności finansowej. Reprezentują one wypływ gotówki związany z finansowaniem działalności spółki poprzez kapitał własny.
Podsumowanie i Najczęściej Zadawane Pytania (FAQ)
Podsumowując, zobowiązanie z tytułu dywidendy w bilansie znajduje się w pasywach, w sekcji zobowiązań krótkoterminowych. Powstaje w momencie deklaracji dywidendy i znika z bilansu w momencie jej wypłaty. Dywidendy są podziałem zysku, a nie kosztem, i wpływają na zmniejszenie kapitału własnego. W rachunku przepływów pieniężnych są prezentowane jako wydatki finansowe.
Najczęściej Zadawane Pytania (FAQ)
- Czy dywidendy są kosztem dla firmy?
Nie, dywidendy nie są kosztem. Są traktowane jako podział zysku między właścicieli i zmniejszają kapitał własny spółki. Nie wpływają na rachunek zysków i strat. - Gdzie w bilansie znajdę zobowiązanie z tytułu dywidendy?
Zobowiązanie z tytułu dywidendy znajdziesz w pasywach bilansu, w sekcji zobowiązań krótkoterminowych, zazwyczaj jako "Zobowiązania krótkoterminowe wobec pozostałych jednostek" lub wyodrębniona pozycja "Zobowiązania z tytułu dywidend". - Kiedy powstaje zobowiązanie z tytułu dywidendy?
Zobowiązanie powstaje w momencie podjęcia uchwały o wypłacie dywidendy przez walne zgromadzenie spółki. - Jak wypłata dywidendy wpływa na bilans?
Wypłata dywidendy powoduje zmniejszenie zobowiązań z tytułu dywidendy (pasywa) oraz zmniejszenie środków pieniężnych (aktywa), co ogólnie zmniejsza sumę bilansową. Jednocześnie zmniejsza kapitał własny spółki (zyski zatrzymane). - Gdzie w sprawozdaniu finansowym ujawniana jest wypłata dywidendy?
Wypłata dywidendy jest ujawniana w rachunku przepływów pieniężnych, w sekcji przepływów z działalności finansowej, jako wydatek finansowy.
Mamy nadzieję, że ten artykuł pomógł Ci zrozumieć, gdzie szukać zobowiązań z tytułu dywidendy w bilansie i jak prawidłowo je księgować. Pamiętaj, że zrozumienie zasad księgowania dywidend jest kluczowe dla poprawnego sporządzania i analizy sprawozdań finansowych.
Jeśli chcesz poznać inne artykuły podobne do Zobowiązania z tytułu dywidendy w bilansie, możesz odwiedzić kategorię Księgowość.