18/05/2025
Planujesz budowę lub remont i potrzebujesz wejść na teren sąsiedniej nieruchomości? A może jesteś właścicielem działki, na którą inwestor chce wejść w celu realizacji swoich prac? Prawo budowlane przewiduje taką możliwość, ale wymaga zgody właściciela sąsiedniej nieruchomości. Co jednak, jeśli po wyrażeniu zgody zmienisz zdanie? Czy można wycofać zgodę na wejście w teren sąsiada? Na to pytanie odpowiemy w niniejszym artykule, analizując przepisy prawa i praktyczne aspekty tej kwestii.

- Zgoda na wejście na teren sąsiedniej nieruchomości a Kodeks Cywilny
- Możliwość uchylenia się od zgody – kiedy i na jakich zasadach?
- Rola organów administracji architektoniczno-budowlanej
- Brak automatycznej zgody – ochrona praw właściciela nieruchomości sąsiedniej
- Podsumowanie i kluczowe aspekty
- FAQ – Najczęściej zadawane pytania
Zgoda na wejście na teren sąsiedniej nieruchomości a Kodeks Cywilny
Zgodnie z artykułem 47 ustęp 1 ustawy Prawo budowlane, inwestor, który potrzebuje wejść na teren sąsiedniej nieruchomości w celu wykonania prac przygotowawczych lub robót budowlanych, musi uzyskać na to zgodę właściciela tej nieruchomości. Przepis ten ma na celu umożliwienie realizacji inwestycji, które z przyczyn technicznych lub przestrzennych wymagają ingerencji w teren sąsiedni. Jednakże, zgoda ta nie jest aktem administracyjnym, lecz oświadczeniem woli w rozumieniu Kodeksu cywilnego.
Co to oznacza w praktyce? Przede wszystkim to, że zgoda właściciela nieruchomości sąsiedniej na wejście na jego teren jest traktowana jak każde inne oświadczenie woli. A to z kolei implikuje możliwość uchylenia się od skutków prawnych takiego oświadczenia. Podstawy i zasady uchylenia się od oświadczenia woli reguluje Kodeks cywilny, a konkretnie artykuły 82-88.
Możliwość uchylenia się od zgody – kiedy i na jakich zasadach?
Kodeks cywilny wskazuje kilka sytuacji, w których można uchylić się od skutków prawnych oświadczenia woli. Najczęściej w kontekście zgody na wejście w teren sąsiedniej nieruchomości, w grę wchodzą następujące przesłanki:
- Błąd: Jeśli właściciel nieruchomości sąsiedniej wyraził zgodę pod wpływem błędu, co do treści czynności prawnej, może uchylić się od skutków prawnych swojego oświadczenia. Błąd musi być istotny, czyli taki, który uzasadnia przypuszczenie, że gdyby składający oświadczenie woli nie działał pod wpływem błędu i oceniał sprawę rozsądnie, nie złożyłby oświadczenia tej treści.
- Podstęp: Jeśli zgoda została wymuszona podstępem, czyli w wyniku celowego wprowadzenia w błąd przez inwestora lub inną osobę działającą na jego rzecz, właściciel nieruchomości sąsiedniej również może uchylić się od skutków prawnych zgody.
- Groźba: Podobnie, jeśli zgoda została wymuszona groźbą bezprawną, właściciel nieruchomości ma prawo uchylić się od jej skutków. Groźba musi być poważna i realna, a także wywoływać obawę u osoby, wobec której jest kierowana.
Należy pamiętać, że uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli wymaga złożenia odpowiedniego oświadczenia inwestorowi. Oświadczenie to powinno być złożone na piśmie i zawierać uzasadnienie, wskazujące na istnienie jednej z przesłanek uchylenia (błąd, podstęp, groźba). Ważny jest również termin – prawo do uchylenia się od skutków prawnych wygasa z upływem roku od dnia wykrycia błędu, podstępu lub ustania stanu obawy wywołanej groźbą.
Rola organów administracji architektoniczno-budowlanej
Co się dzieje, jeśli właściciel nieruchomości sąsiedniej wycofa zgodę, a inwestor nadal potrzebuje wejść na jego teren, aby zrealizować inwestycję? Prawo budowlane przewiduje w takiej sytuacji możliwość interwencji organu administracji architektoniczno-budowlanej. Artykuł 47 ustęp 2 Prawa budowlanego stanowi, że w przypadku braku zgody właściciela nieruchomości sąsiedniej, organ ten może, w drodze decyzji, rozstrzygnąć o niezbędności wejścia na teren sąsiedniej nieruchomości.
Decyzja organu administracji architektoniczno-budowlanej jest jednak podejmowana dopiero po dokładnej analizie sytuacji. Organ bada, czy wejście na teren sąsiedniej nieruchomości jest rzeczywiście niezbędne do wykonania prac przygotowawczych lub robót budowlanych. Ponadto, organ określa w decyzji sposób, zakres i terminy korzystania z nieruchomości sąsiedniej, a także ewentualną rekompensatę dla właściciela nieruchomości za powstałe niedogodności.
Warto podkreślić, że decyzja organu administracji nie jest automatyczna. Inwestor musi złożyć odpowiedni wniosek i przekonać organ o konieczności wejścia na teren sąsiedniej nieruchomości. Organ natomiast musi dokonać oceny zasadności tego wniosku, biorąc pod uwagę zarówno interes inwestora, jak i prawa właściciela nieruchomości sąsiedniej. Potwierdza to wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 14 stycznia 2010 r., sygn. akt VII SA/Wa 1451/09, w którym sąd podkreślił, że decyzja o wejściu na teren sąsiedniej nieruchomości może być wydana dopiero po ocenie organu dotyczącej zasadności wniosku.

Brak automatycznej zgody – ochrona praw właściciela nieruchomości sąsiedniej
Przepisy Prawa budowlanego i Kodeksu cywilnego, w kontekście zgody na wejście w teren sąsiedniej nieruchomości, mają na celu ochronę praw właścicieli nieruchomości sąsiednich. Właściciel nieruchomości nie jest zobowiązany do automatycznego wyrażenia zgody na wejście inwestora na swój teren. Ma prawo do swobodnego decydowania o swoim majątku i może odmówić zgody, jeśli uzna to za uzasadnione.
Nawet w sytuacji, gdy inwestor uzyska decyzję organu administracji architektoniczno-budowlanej o niezbędności wejścia na teren sąsiedniej nieruchomości, właściciel ma prawo do rekompensaty za ewentualne szkody lub niedogodności związane z korzystaniem z jego nieruchomości. Wysokość i forma rekompensaty powinny być uzgodnione z inwestorem, a w przypadku braku porozumienia, ustalone przez organ administracji w decyzji.
Podsumowanie i kluczowe aspekty
Podsumowując, odpowiedź na pytanie, czy można wycofać zgodę na wejście w teren sąsiedniej nieruchomości, jest twierdząca. Zgoda taka jest oświadczeniem woli, od którego można uchylić się na zasadach określonych w Kodeksie cywilnym, w szczególności w przypadku błędu, podstępu lub groźby. Wycofanie zgody nie oznacza jednak automatycznie, że inwestor nie będzie mógł wejść na teren sąsiedniej nieruchomości. W takiej sytuacji, ostateczną decyzję podejmuje organ administracji architektoniczno-budowlanej, który ocenia zasadność wejścia i określa warunki korzystania z nieruchomości sąsiedniej.
Kluczowe aspekty, które warto zapamiętać:
- Zgoda na wejście na teren sąsiedniej nieruchomości jest oświadczeniem woli.
- Można uchylić się od skutków zgody z powodu błędu, podstępu lub groźby.
- Wycofanie zgody wymaga pisemnego oświadczenia z uzasadnieniem.
- Organ administracji architektoniczno-budowlanej może wydać decyzję o niezbędności wejścia na teren sąsiedniej nieruchomości.
- Decyzja organu nie jest automatyczna i wymaga analizy zasadności wniosku.
- Właściciel nieruchomości sąsiedniej ma prawo do rekompensaty.
FAQ – Najczęściej zadawane pytania
Czy zawsze potrzebna jest zgoda sąsiada na wejście na jego teren w celu prac budowlanych?
Tak, zgodnie z artykułem 47 ustęp 1 Prawa budowlanego, zasadniczo potrzebna jest zgoda właściciela sąsiedniej nieruchomości na wejście na jego teren w celu wykonania prac przygotowawczych lub robót budowlanych.
W jakich sytuacjach można wycofać zgodę na wejście na teren sąsiedniej nieruchomości?
Zgodę można wycofać, uchylając się od skutków prawnych oświadczenia woli, w sytuacjach określonych w Kodeksie cywilnym, takich jak błąd, podstęp lub groźba.
Co się stanie, jeśli wycofam zgodę, a inwestor nadal potrzebuje wejść na moją działkę?
W takiej sytuacji inwestor może wystąpić do organu administracji architektoniczno-budowlanej o wydanie decyzji o niezbędności wejścia na teren sąsiedniej nieruchomości. Organ ten oceni zasadność wniosku i może wydać decyzję zezwalającą na wejście, określając jednocześnie warunki korzystania z nieruchomości i ewentualną rekompensatę.
Jeśli chcesz poznać inne artykuły podobne do Wycofanie zgody na wejście w teren sąsiada, możesz odwiedzić kategorię Rachunkowość.