16/03/2025
Sprawozdania finansowe to podstawowe źródło wiedzy o kondycji przedsiębiorstwa dla każdego inwestora. Na pierwszy rzut oka mogą wydawać się skomplikowane i pełne niezrozumiałych liczb. Jednym z elementów, które mogą budzić wątpliwości, są liczby umieszczone w nawiasach. Co tak naprawdę oznaczają te tajemnicze wartości? W ramach akcji edukacyjnej "Poradnik początkującego inwestora", przygotowanej we współpracy z Maciejem Samcikiem, autorem bloga "Subiektywnie o finansach", wyjaśnimy to zagadnienie krok po kroku.

Co oznaczają liczby w nawiasach?
Najprościej mówiąc, liczby w nawiasach w sprawozdaniach finansowych zazwyczaj oznaczają wartości ujemne. Jest to konwencja księgowa, która ma na celu ułatwienie czytania i interpretacji danych. Zamiast stosować znak minus (-) przed każdą ujemną liczbą, co mogłoby wizualnie zagęścić i utrudnić odbiór tabel, księgowi często umieszczają wartości ujemne w nawiasach okrągłych.
Ta praktyka jest szczególnie powszechna w rachunku przepływów pieniężnych (cash flow), gdzie nawiasy pomagają szybko zidentyfikować odpływy pieniężne, czyli wydatki. Spójrzmy na przykład fragmentu sprawozdania finansowego spółki Getback S.A., partnera naszej akcji edukacyjnej, który został użyty w artykule Alberta Rokickiego:
Fragment Rachunku Przepływów Pieniężnych (Cash Flow) Getback S.A.
5) Środki netto z działalności operacyjnej - (420,9) mln zł
6) Środki netto z działalności inwestycyjnej - (342,8) mln zł
7) Środki netto z działalności finansowej - 741,3 mln zł
8) Zwiększenie (zmniejszenie) netto stanu środków pieniężnych i ich ekwiwalentów - (22,4) mln zł
Jak widzimy, w pozycjach 5, 6 i 8 znajdują się liczby w nawiasach. Oznacza to, że w tych obszarach działalności spółka odnotowała odpływ środków pieniężnych. Konkretnie:
- (420,9) mln zł – działalność operacyjna wygenerowała odpływ gotówki, co w tym przypadku, jak wyjaśnia autor, wynikało z zakupów portfeli wierzytelności i zatrudnienia.
- (342,8) mln zł – działalność inwestycyjna również przyniosła odpływ, spowodowany wydatkami na przejęcia innych podmiotów.
- (22,4) mln zł – całkowity stan środków pieniężnych i ich ekwiwalentów zmniejszył się.
Natomiast pozycja 7) "Środki netto z działalności finansowej" ma wartość dodatnią (bez nawiasów), co oznacza wpływ środków pieniężnych – w tym przypadku z emisji akcji i obligacji.
Gdzie jeszcze możemy spotkać liczby w nawiasach?
Choć najczęściej nawiasy oznaczają wartości ujemne w rachunku przepływów pieniężnych, mogą pojawić się również w innych częściach sprawozdania finansowego, takich jak rachunek zysków i strat oraz bilans.
Rachunek Zysków i Strat
W rachunku zysków i strat nawiasy mogą wskazywać na:
- Stratę: Na przykład, jeśli spółka odnotuje stratę netto, może ona być zaprezentowana w nawiasach.
- Korekty kosztów: Czasami korekty kosztów, które zmniejszają koszty (czyli mają efekt dodatni na wynik finansowy), mogą być ujęte w nawiasach jako "koszty ujemne". Jest to jednak rzadsze i zazwyczaj bardziej złożone przypadki księgowe.
Bilans
W bilansie, który przedstawia aktywa i pasywa przedsiębiorstwa, nawiasy są stosowane rzadziej, ale mogą oznaczać:
- Wartości korygujące: Na przykład, w przypadku amortyzacji skumulowanej, która zmniejsza wartość aktywów trwałych, wartość amortyzacji może być przedstawiona w nawiasach.
- Rezerwy: Rezerwy na zobowiązania, które zmniejszają wartość aktywów netto, również mogą być czasem prezentowane w nawiasach.
Dlaczego nawiasy zamiast minusa?
Używanie nawiasów zamiast znaku minus ma kilka zalet:
- Czytelność: W tabelach pełnych liczb, nawiasy są bardziej czytelne i szybko rzucają się w oczy, sygnalizując wartość ujemną.
- Estetyka: Nawiasy mogą być postrzegane jako bardziej estetyczne i mniej "zagracające" tabelę niż ciąg znaków minus.
- Międzynarodowy standard: Jest to powszechnie przyjęta konwencja w księgowości międzynarodowej, co ułatwia zrozumienie sprawozdań finansowych niezależnie od kraju.
Podsumowanie i kluczowe wnioski
Zapamiętaj, że liczby w nawiasach w sprawozdaniach finansowych zazwyczaj oznaczają wartości ujemne. Jest to szczególnie istotne w rachunku przepływów pieniężnych, gdzie nawiasy informują o odpływach gotówki. Rozumienie tej prostej konwencji znacznie ułatwia analizę sprawozdań finansowych i pozwala na szybsze wyciąganie wniosków o kondycji finansowej przedsiębiorstwa.
Pamiętaj, że analiza sprawozdań finansowych to kluczowy element analizy fundamentalnej, która pozwala ocenić, czy spółka jest warta zainteresowania inwestycyjnego. Nie bój się zagłębiać w te dokumenty – z czasem staną się one dla Ciebie coraz bardziej zrozumiałe i pomocne w podejmowaniu świadomych decyzji inwestycyjnych. W kolejnych artykułach z serii "Poradnik początkującego inwestora" będziemy dalej zgłębiać tajniki analizy finansowej, omawiając m.in. wskaźniki analizy fundamentalnej.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
- Czy zawsze liczby w nawiasach oznaczają wartości ujemne?
- Zdecydowanie najczęściej tak jest, szczególnie w kontekście sprawozdań finansowych. Jest to powszechna konwencja księgowa. Jednak zawsze warto upewnić się, czy w danym kontekście (np. w przypisach do sprawozdania) nie ma specyficznych wyjaśnień dotyczących użycia nawiasów.
- Czy liczby w nawiasach zawsze oznaczają coś złego?
- Niekoniecznie. W rachunku przepływów pieniężnych odpływy gotówki (ujęte w nawiasach) są naturalną częścią działalności przedsiębiorstwa. Wydatki inwestycyjne czy operacyjne są konieczne dla rozwoju firmy. Ważne jest, aby analizować kontekst i całościowy obraz przepływów.
- Gdzie najczęściej spotkam liczby w nawiasach?
- Najczęściej w rachunku przepływów pieniężnych (cash flow), ale mogą pojawić się również w rachunku zysków i strat oraz bilansie, choć rzadziej.
- Czy muszę być księgowym, żeby zrozumieć liczby w nawiasach?
- Absolutnie nie! Rozumienie, że nawiasy oznaczają wartości ujemne, to podstawowa wiedza, która jest dostępna dla każdego inwestora. Nie trzeba być ekspertem księgowym, aby interpretować sprawozdania finansowe na podstawowym poziomie.
Mamy nadzieję, że ten artykuł pomógł Ci zrozumieć, co oznaczają liczby w nawiasach w sprawozdaniach finansowych. Pamiętaj, że edukacja inwestycyjna to proces ciągły. Śledź kolejne artykuły z cyklu "Poradnik początkującego inwestora", aby poszerzać swoją wiedzę i stawać się coraz bardziej świadomym inwestorem. Zachęcamy również do odwiedzenia bloga "Subiektywnie o finansach" Macieja Samcika oraz zapoznania się z ofertą naszego partnera akcji edukacyjnej – Getback S.A.
Jeśli chcesz poznać inne artykuły podobne do Liczby w nawiasach w sprawozdaniu finansowym, możesz odwiedzić kategorię Księgowość.