Kobiety w księgowości: droga do partnerstwa

Współczesna księgowość to dynamicznie rozwijająca się branża, w której coraz częściej spotykamy kobiety. Choć płeć piękna stanowi ponad połowę specjalistów w tej dziedzinie, zaskakujące jest, że nadal obserwujemy znaczącą nierównowagę płci na wyższych stanowiskach, zwłaszcza na szczeblu partnerskim w większych firmach księgowych. Ten artykuł ma na celu zgłębienie tego paradoksu, analizując przyczyny tego zjawiska i proponując rozwiązania, które mogą pomóc kobietom w osiągnięciu sukcesu na ścieżce kariery partnerskiej.

Dominacja kobiet w zawodzie księgowego – statystyki

Statystyki są jednoznaczne: kobiety stanowią większość w zawodzie księgowego. W Stanach Zjednoczonych w 2023 roku kobiety stanowiły około 57 procent księgowych i audytorów. Co więcej, przewyższają liczebnie mężczyzn na wszystkich poziomach edukacji księgowej – od studiów licencjackich i magisterskich po doktoranckie. W 2020 roku około 54 procent absolwentów studiów magisterskich z rachunkowości stanowiły kobiety, a aż 67 procent absolwentów studiów doktoranckich. Te dane wyraźnie wskazują, że kobiety nie tylko licznie wchodzą do zawodu, ale również inwestują w swoje wykształcenie i rozwój w tej dziedzinie.

Podobnie wygląda sytuacja w kwestii nowych rekrutacji. Około 50 procent nowo zatrudnionych pracowników w księgowości to kobiety, co sugeruje, że kobiety i mężczyźni wchodzą do zawodu w podobnym tempie. Jednak, gdy przyjrzymy się procentowemu udziałowi kobiet na stanowiskach partnerskich, obraz staje się bardziej złożony.

Paradoks partnerstwa: mniej kobiet na szczycie

Mimo dominującej roli kobiet w zawodzie księgowego, firmy księgowe, szczególnie te publiczne, nadal mają znacznie więcej partnerów płci męskiej niż żeńskiej. Z najnowszych raportów wynika, że 61 procent partnerów w firmach CPA (Certified Public Accountant) identyfikuje się jako mężczyźni, a tylko 39 procent jako kobiety. Ta dysproporcja jest jeszcze bardziej widoczna w większych firmach. W firmach zatrudniających ponad 100 biegłych rewidentów kobiety stanowią zaledwie 21 procent partnerów. Sytuacja jest nieco lepsza w mniejszych firmach, gdzie kobiety stanowią około 43 procent partnerów w firmach zatrudniających od dwóch do dziesięciu biegłych rewidentów.

Te statystyki ujawniają wyraźny „paradoks partnerstwa” – kobiety, choć stanowią większość w zawodzie, napotykają trudności w awansie na najwyższe stanowiska kierownicze. Dlaczego tak się dzieje? Jakie bariery stoją na drodze kobiet do partnerstwa w księgowości?

Przyczyny nierówności płci w kierownictwie księgowym

Chociaż badania od lat wskazują na problem nierówności płci w kierownictwie księgowym, trudno jednoznacznie określić konkretne przyczyny tego zjawiska. Naukowcy sugerują, że na tę dysproporcję może wpływać szereg czynników, które można podzielić na kilka kategorii:

• Brak możliwości rozwoju umiejętności przywódczych: Kobiety mogą mieć mniej okazji do zdobycia specjalistycznych umiejętności przywódczych niezbędnych do awansu na partnera. Mogą być rzadziej delegowane do kluczowych projektów, otrzymywać mniej mentoringu lub sponsoringu, co ogranicza ich możliwości rozwoju.
• Wyzwania związane z równowagą praca-życie: Księgowość, szczególnie w firmach publicznych, charakteryzuje się długimi godzinami pracy i intensywnym tempem. Tradycyjnie na kobiety częściej spada odpowiedzialność za obowiązki rodzinne i domowe, co może utrudniać im pogodzenie życia zawodowego z prywatnym, zwłaszcza w kontekście wymagań stanowiska partnerskiego. Długie godziny pracy i presja mogą zniechęcać kobiety do ubiegania się o stanowiska kierownicze, które potencjalnie jeszcze bardziej obciążą ich czas.
• Preferencja stanowisk kierowniczych wyższego szczebla poza partnerstwem: Coraz więcej firm księgowych oferuje stanowiska „post-senior manager”, takie jak „Dyrektor”. Stanowiska te, w przeciwieństwie do partnerstwa, nie wiążą się z udziałem w kapitale firmy, a są raczej etatowymi stanowiskami pracowniczymi. Kobiety częściej niż mężczyźni decydują się na te stanowiska, rezygnując z ubiegania się o partnerstwo.

Stanowiska kierownicze wyższego szczebla poza partnerstwem

Warto bliżej przyjrzeć się stanowiskom „post-senior manager”, ponieważ ich rosnąca popularność w firmach księgowych może mieć wpływ na procentowy udział kobiet na stanowiskach partnerskich. Stanowiska te, takie jak wspomniany „Dyrektor”, są krokiem naprzód w stosunku do stanowiska starszego menedżera, ale nie wiążą się z udziałem w kapitale firmy. Partnerzy natomiast mają bezpośredni udział finansowy w firmie, prawa głosu i uczestniczą w planowaniu strategii rozwoju firmy. Partnerstwo wiąże się z wyższym ryzykiem, ale i potencjalnie wyższymi nagrodami.

Stanowiska dyrektorskie, choć nie dają udziału w zyskach firmy, mogą oferować wysokie zarobki i wymagać specjalistycznej wiedzy. Jednak dyrektorzy pozostają etatowymi pracownikami, podczas gdy partnerzy są współwłaścicielami firmy. Wzrost liczby firm oferujących stanowiska „post-senior manager” w ciągu ostatnich dziesięciu lat jest znaczący, a kobiety częściej zajmują te stanowiska, podczas gdy mężczyźni częściej dążą do partnerstwa. Może to sugerować, że kobiety częściej wybierają stabilność i mniejsze ryzyko związane z etatem dyrektorskim, zamiast niepewności i wyższego ryzyka partnerstwa.

Jak kobiety mogą pokonać barierę partnerstwa w księgowości?

Branża księgowa jest świadoma problemu niedostatecznej reprezentacji kobiet na stanowiskach partnerskich. Jednak kobiety mogą podjąć kroki, aby zwiększyć swoje szanse na osiągnięcie sukcesu i uznania, na jakie zasługują. Również kadra kierownicza wyższego szczebla w firmach CPA ma do odegrania istotną rolę w zwiększaniu różnorodności w branży księgowej.

Znajdź mentorkę – partnerkę

Po pierwsze, kobiety powinny szukać wzorców do naśladowania wśród kobiet, które odniosły sukces w branży księgowej. Kobiety często pełnią ważne role rodzinne poza pracą, takie jak bycie matkami i opiekunkami starszych rodziców. Poczucie wsparcia i zrozumienia w firmie, wynikające z posiadania mentorki, która przeszła podobną drogę, może być niezwykle motywujące i zachęcać do ubiegania się o stanowiska kierownicze. Wiele kobiet uważa programy mentoringowe i sponsorskie za bardzo korzystne. Badanie AICPA wykazało, że około 78 procent kobiet uczestniczących w programach mentoringowych uważa, że szkolenia i kontakty, które zdobywają, pomagają w rozwoju ich kariery.

Inwestuj w szkolenia z zakresu przywództwa – już na wczesnym etapie kariery

Po drugie, kobiety powinny aktywnie inwestować w zdobywanie umiejętności przywódczych niezbędnych do awansu na poziom partnerski. Kobiety, które uczestniczą w specjalistycznych szkoleniach z zakresu przywództwa, mają większe szanse na osiągnięcie partnerstwa niż kobiety, które ograniczają się do obowiązkowych szkoleń CPE (Continuing Professional Education). Rozwijanie umiejętności miękkich, takich jak komunikacja, negocjacje, budowanie zespołu, jest kluczowe dla przyszłych liderów.

Naucz się komunikować swoje umiejętności przywódcze

Po trzecie, kobiety muszą nauczyć się autopromocji, nawet na wczesnym etapie kariery. Choć kobiety często uważane są za lepszych komunikatorów niż mężczyźni, nie zawsze potrafią skutecznie prezentować swoje osiągnięcia. Ważne jest, aby pamiętać, że umiejętności przywódcze wykraczają poza umiejętności techniczne z zakresu księgowości. Kobiety muszą promować nie tylko swoje umiejętności techniczne, ale także „umiejętności miękkie”, które są cenione u liderów, takie jak zdolność do rozwiązywania problemów, podejmowania decyzji, motywowania zespołu i budowania relacji.

Wybierz firmę, która do Ciebie pasuje

Po czwarte, i być może najważniejsze, kobiety powinny znaleźć firmę, która dobrze pasuje do ich wartości. Niektóre kobiety zdają egzamin CPA, uzyskują licencję CPA i podejmują pracę w firmie, która nie pozwala im realizować ich osobistych celów. Poświęcają wiele wysiłku, aby zostać biegłym rewidentem, a następnie rezygnują po kilku latach, ponieważ nie czują się szanowane i doceniane. Dlatego tak ważne jest znalezienie odpowiedniego stanowiska w odpowiedniej firmie z odpowiednimi mentorami. Kobiety powinny zastanowić się nad swoimi osobistymi wartościami (takimi jak równowaga między życiem zawodowym a prywatnym) i szukać firm, które będą te wartości wspierać, a nie im przeczyć.

Wspieranie sukcesu kobiet w księgowości

Ostatecznie, zachęcanie kobiet do dążenia do stanowisk kierowniczych, takich jak partner, zależy od doceniania i honorowania ich wkładu w branżę księgową. W tym celu obecni liderzy w branży księgowej – zarówno mężczyźni, jak i kobiety – muszą wspierać kobiety, doceniając ich osiągnięcia i oferując im możliwości rozwoju. Tworzenie inkluzywnego środowiska pracy, w którym kobiety czują się szanowane, doceniane i mają równe szanse na rozwój kariery, jest kluczowe dla przyszłości księgowości.

Jeśli chcesz poznać inne artykuły podobne do Kobiety w księgowości: droga do partnerstwa, możesz odwiedzić kategorię Księgowość.