Domy Kultury a Epidemia COVID-19: Wytyczne i Bezpieczeństwo

Pandemia COVID-19 wywarła ogromny wpływ na wszystkie sfery życia, a sektor kultury nie jest wyjątkiem. Domy, centra i ośrodki kultury, pełniące niezwykle ważną rolę w życiu społecznym, stanęły przed wyzwaniem dostosowania swojej działalności do nowych realiów. W niniejszym artykule przyjrzymy się szczegółowo wytycznym dotyczącym funkcjonowania tych instytucji w trakcie epidemii, kładąc nacisk na bezpieczeństwo i ochronę zdrowia pracowników oraz uczestników.

Kto zarządza Domami Kultury w Polsce?

Warto na początku podkreślić, że domy, centra i ośrodki kultury w Polsce nie podlegają bezpośrednio Ministrowi Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Są to instytucje kultury, których organizatorami są przede wszystkim lokalne samorządy. To właśnie samorządy, we współpracy z dyrekcjami placówek, podejmują kluczowe decyzje dotyczące ich działalności. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego pełni rolę doradczą i wspierającą, opracowując ogólne wytyczne i rekomendacje, które mają na celu ułatwienie funkcjonowania instytucji kultury w trudnym czasie pandemii.

Wytyczne MKiDN: Dobre Praktyki i Wskazówki

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego (MKiDN) opracowało szereg wytycznych dotyczących funkcjonowania domów, centrów i ośrodków kultury w trakcie epidemii COVID-19. Należy jednak pamiętać, że te wytyczne mają charakter rekomendacji i stanowią zbiór dobrych praktyk, a nie obligatoryjnych przepisów. Zostały one przygotowane na podstawie doświadczeń państwowych instytucji kultury oraz uzgodnione i zaakceptowane przez Głównego Inspektora Sanitarnego. Ich celem jest wsparcie menedżerów, pracowników, współpracowników, wolontariuszy oraz organizatorów w zapewnieniu bezpiecznych warunków działalności.

Stopniowe Wznowienie Działalności: Kluczowe Procedury

Wraz z wdrażaniem kolejnych etapów znoszenia ograniczeń związanych z pandemią, domy kultury mogły stopniowo wznawiać swoją działalność. Kluczowym elementem tego procesu jest stopniowe odmrażanie, dostosowane do indywidualnej sytuacji każdej placówki oraz warunków epidemicznych na danym terenie. Wytyczne MKiDN szczegółowo opisują procedury wznawiania działalności, kładąc nacisk na następujące aspekty:

• Utrzymanie działalności online: Tam, gdzie to możliwe, zaleca się kontynuowanie działalności statutowej w sieci. Platformy internetowe i media społecznościowe mogą być wykorzystywane do organizacji wydarzeń kulturalnych, warsztatów, spotkań i innych form aktywności.
• Poszukiwanie alternatywnych form działalności: Zachęca się do poszukiwania i prowadzenia takich form działalności, które nie wymagają bezpośrednich kontaktów z publicznością. Mogą to być np. działania plenerowe, projekty artystyczne w przestrzeni publicznej, czy produkcja materiałów edukacyjnych online.
• Ograniczenie wydarzeń grupowych: Do odwołania zaleca się zaniechanie organizacji wydarzeń dla większych grup ludzi, takich jak debaty, spotkania, koncerty, wernisaże, konferencje, eventy plenerowe, przeglądy i targi. Wyjątkiem są wydarzenia, które mogą odbywać się online.
• Wdrożenie wytycznych dla innych sektorów: Domy kultury prowadzące działalność wystawienniczą, muzealniczą i biblioteczną powinny wdrożyć wytyczne opracowane dla galerii wystawienniczych, muzeów i bibliotek.

Zajęcia Ruchowe i Edukacyjne: Przestrzenie Otwarte i Zamknięte

Wytyczne szczegółowo regulują zasady prowadzenia zajęć ruchowych oraz z zakresu edukacji artystycznej i kulturalnej, zarówno na otwartych, jak i zamkniętych przestrzeniach. Kluczowym elementem jest limit uczestników oraz zachowanie dystansu społecznego.

Zajęcia na otwartych przestrzeniach:

Dla zajęć na otwartych przestrzeniach o wymiarach:

• Minimum 62x30m: Limit uczestników to 14 osób + 2 osoby prowadzące.
• Minimum 105x68m: Limit uczestników to 22 osoby + 4 osoby prowadzące.

W obu przypadkach należy zachować odległość co najmniej 2 metrów między uczestnikami.

Zajęcia w obiektach zamkniętych:

Dla zajęć w obiektach zamkniętych obowiązuje limit uczestników uzależniony od powierzchni obiektu, przy czym na jednego uczestnika musi przypadać co najmniej 10 m²:

• Obiekty do 300 m²: 12 osób + 1 osoba prowadząca.
• Obiekty od 301 do 800 m²: 16 osób + 2 osoby prowadzące.
• Obiekty od 801 do 1000 m²: 24 osoby + 2 osoby prowadzące.
• Obiekty powyżej 1000 m²: 32 osoby + 3 osoby prowadzące.

Zajęcia indywidualne:

Umożliwione jest również prowadzenie indywidualnych zajęć (prowadzący - uczestnik) z zakresu edukacji artystycznej i kulturalnej w pomieszczeniu, z zachowaniem odległości co najmniej 2 metrów. Po każdych zajęciach należy poddać dezynfekcji wszystkie przedmioty mające bezpośredni kontakt z osobami.

Dodatkowo, wytyczne zalecają opracowanie regulaminu zajęć, zapewnienie wietrzenia pomieszczeń, serwis i odkażanie sprzętu wentylacyjno-klimatyzacyjnego oraz rozważenie możliwości funkcjonowania bez urządzeń wentylacyjno-klimatyzacyjnych, jeśli jest to konieczne ze względów sanitarnych.

Bezpieczeństwo Pracowników i Współpracowników: Kluczowe Zasady

Zapewnienie bezpieczeństwa pracowników i współpracowników domów kultury jest priorytetem. Wytyczne MKiDN w tym zakresie obejmują:

• Informowanie o zakazie przebywania w obiekcie osób z objawami chorobowymi: Pracownicy i klienci powinni być poinformowani o zakazie przebywania w obiekcie osób z niepokojącymi objawami choroby zakaźnej.
• Praca zdalna: Tam, gdzie to możliwe, zaleca się organizację pracy zdalnej dla zadań niewymagających fizycznej obecności w siedzibie.
• Dystans przestrzenny: Stanowiska pracy powinny być zorganizowane z uwzględnieniem wymaganego dystansu przestrzennego (minimum 1,5 m).
• System zmianowy i rotacyjny: Zaleca się organizację trybu pracy z uwzględnieniem systemu zmianowego i rotacyjnego oraz niezbędnej rezerwy kadrowej.
• Środki ochrony indywidualnej: Pracownicy mający kontakt z odbiorcami powinni mieć dostęp do środków ochrony indywidualnej (maseczki, rękawice, preparaty do dezynfekcji).
• Wietrzenie i dezynfekcja: Zapewnienie wietrzenia pomieszczeń, serwis i odkażanie sprzętu wentylacyjno-klimatyzacyjnego oraz częstsze przerwy na wietrzenie.
• Ograniczenie spotkań wewnętrznych: Ograniczenie spotkań i narad wewnętrznych do niezbędnego minimum, preferowany kontakt telefoniczny i mailowy.
• Ograniczenie korzystania z przestrzeni wspólnych: Wprowadzenie różnych godzin przerw, zmniejszenie liczby pracowników korzystających ze wspólnych obszarów w danym czasie.
• Ochrona grup ryzyka: Szczególna troska o pracowników z grup bardziej narażonych na ryzyko epidemiczne (osoby powyżej 60 roku życia i przewlekle chore).

Wytyczne dla pracowników:

Pracownicy domów kultury powinni przestrzegać następujących zasad:

• Mycie rąk wodą z mydłem po przyjściu do pracy.
• Noszenie osłony nosa i ust oraz rękawic ochronnych, lub regularna dezynfekcja rąk.
• Zachowanie bezpiecznej odległości od rozmówców i współpracowników (rekomendowane 2 metry).
• Regularne i dokładne mycie i dezynfekcja rąk.
• Zakrywanie ust i nosa podczas kaszlu i kichania.
• Unikanie dotykania dłońmi okolic twarzy.
• Utrzymywanie stanowisk pracy w czystości i higienie, dezynfekcja powierzchni dotykowych.
• Regularne czyszczenie powierzchni wspólnych.
• Unikanie dojazdów do pracy środkami komunikacji publicznej, jeśli to możliwe.

Bezpieczeństwo w Obiekcie: Zasady dla Odbiorców

Aby zapewnić bezpieczeństwo odbiorców korzystających z domów kultury, należy wdrożyć następujące środki:

• Informacja o maksymalnej liczbie odbiorców: Umieszczenie w widocznym miejscu informacji o maksymalnej liczbie odbiorców, mogących jednocześnie przebywać w obiekcie.
• Dostęp do środków dezynfekcji: Zapewnienie odbiorcom środków do dezynfekcji (płyny dezynfekcyjne, mydło). Rekomenduje się stworzenie możliwości zakupu maseczek i rękawic.
• Publikacja zasad korzystania z obiektu: Upublicznienie na stronach internetowych i kanałach społecznościowych informacji o aktualnie obowiązujących zasadach przebywania i korzystania z obiektu.
• Instrukcje sanitarno-higieniczne: Wywieszenie w pomieszczeniach instrukcji sanitarno-higienicznych dotyczących mycia rąk, zdejmowania i zakładania rękawiczek i maseczki.
• Codzienne prace porządkowe i dezynfekcja: Zapewnienie codziennych prac porządkowych, ze szczególnym uwzględnieniem dezynfekcji powierzchni dotykowych.
• Ograniczenie liczby odbiorców: Ograniczenie liczebności odbiorców, adekwatnie do obowiązujących przepisów i wielkości obiektu, w celu zachowania dystansu.
• Kontrola dezynfekcji i ochrony: Dopilnowanie, aby odbiorcy dezynfekowali dłonie przy wejściu, zakładali rękawice ochronne oraz posiadali ochronę zakrywającą usta i nos.
• Ograniczenie godzin otwarcia: Ewentualne ograniczenie godzin otwarcia.
• Ograniczenie multimediów dotykowych: Ograniczenie wykorzystania multimediów i innych urządzeń aktywowanych dotykiem.
• Ograniczenie korzystania z szatni: Ograniczenie możliwości korzystania z szatni lub czasowe zniesienie takiej możliwości.
• Ograniczenie liczby osób w toaletach: Ograniczenie liczby osób przebywających w toaletach.
• Bieżąca dezynfekcja toalet i innych powierzchni: Bieżąca dezynfekcja toalet, wind, klamek, telefonów, klawiatur komputerów, urządzeń w pomieszczeniach socjalnych i innych często dotykanych powierzchni.
• Pomieszczenie do izolacji: Wyznaczenie i przygotowanie pomieszczenia lub obszaru do izolacji osoby w przypadku stwierdzenia objawów chorobowych.
• Numery telefonów alarmowych: Przygotowanie i umieszczenie w widocznym miejscu numerów telefonów do stacji sanitarno-epidemiologicznej i służb medycznych.

Postępowanie w Przypadku Podejrzenia Zakażenia

Wytyczne MKiDN określają również procedury postępowania w przypadku podejrzenia zakażenia koronawirusem u pracownika, obsługi lub klienta:

• Zapoznanie personelu z wytycznymi: Obowiązkowe zapoznanie personelu z wytycznymi związanymi z zakażeniem koronawirusem.
• Odsunięcie osoby z objawami: W przypadku wystąpienia u osoby niepokojących objawów, należy niezwłocznie odsunąć ją od pracy i odesłać do domu.
• Powiadomienie stacji sanitarno-epidemiologicznej: Należy powiadomić właściwą miejscowo powiatową stację sanitarno-epidemiologiczną i stosować się do jej instrukcji.
• Izolacja osoby podejrzanej o zakażenie: Osoba podejrzana o zakażenie powinna oczekiwać na transport w wyznaczonym pomieszczeniu, w izolacji od innych osób.
• Dezynfekcja obszaru: Należy ustalić obszar, w którym poruszała się osoba z objawami, przeprowadzić sprzątanie i dezynfekcję powierzchni dotykowych.
• Ustalenie listy kontaktów: Zaleca się ustalenie listy pracowników i klientów, którzy mogli mieć kontakt z osobą podejrzaną o zakażenie.

Podsumowanie i Dobre Praktyki

Funkcjonowanie domów kultury w dobie epidemii COVID-19 wymaga szczególnej uwagi i przestrzegania wytycznych sanitarnych. Kluczowe jest bezpieczeństwo i zdrowie wszystkich osób korzystających z tych placówek. Pamiętajmy, że wytyczne MKiDN stanowią cenne źródło wiedzy i dobrych praktyk, które pomagają w odpowiedzialnym i bezpiecznym wznowieniu działalności kulturalnej. Ścisła współpraca z lokalnymi samorządami i służbami sanitarnymi, elastyczność w dostosowywaniu oferty do aktualnej sytuacji oraz dbałość o przestrzeganie zasad bezpieczeństwa to fundamenty skutecznego funkcjonowania domów kultury w nowej rzeczywistości.

Jeśli chcesz poznać inne artykuły podobne do Domy Kultury a Epidemia COVID-19: Wytyczne i Bezpieczeństwo, możesz odwiedzić kategorię Rachunkowość.