12/03/2024
Praca w nadleśnictwie dla wielu osób jawi się jako spełnienie marzeń – bliskość przyrody, świeże powietrze i praca z pasją. Zawód leśniczego, choć romantyzowany, jest profesją wymagającą wiedzy, umiejętności i odpowiednich kwalifikacji. Stereotyp leśniczego jako samotnika przemierzającego lasy to tylko część prawdy. Kim zatem jest leśniczy i jak wygląda ścieżka kariery w Lasach Państwowych? W tym artykule odpowiemy na te pytania, przybliżając realia pracy w nadleśnictwie i drogę, jaką należy przebyć, aby zostać leśniczym.

Kim jest leśniczy?
Leśniczy to kluczowa postać w strukturze Lasów Państwowych. Często mylony z ogólnym pojęciem leśnika, leśniczy zajmuje konkretne stanowisko związane z zarządzaniem i nadzorem nad określonym obszarem leśnym – leśnictwem. Leśniczy jest bezpośrednio odpowiedzialny za gospodarkę leśną na swoim terenie, ochronę przyrody i bezpieczeństwo w lesie. To on jest gospodarzem lasu, dbającym o jego prawidłowy rozwój i funkcjonowanie.
Jak zostać leśniczym? Edukacja i kwalifikacje
Aby zostać leśniczym, niezbędne jest odpowiednie wykształcenie leśne. Mitem jest przekonanie, że praca w lesie nie wymaga specjalistycznego przygotowania. Kandydaci muszą posiadać wiedzę teoretyczną i praktyczną z zakresu leśnictwa, potwierdzoną dyplomem. Jak podkreśla Olga Buczyńska z Lasów Państwowych, kluczowe jest kierunkowe wykształcenie i doświadczenie w pracy w leśnictwie.
Ścieżka edukacyjna
Istnieją dwie główne ścieżki edukacyjne prowadzące do zawodu leśniczego:
- Technikum Leśne: Ukończenie technikum leśnego to jedna z dróg. Absolwenci technikum muszą jednak przepracować w leśnictwie minimum 4 lata, aby móc ubiegać się o stanowisko leśniczego.
- Studia Wyższe Leśnicze: Druga opcja to studia wyższe na kierunku leśnictwo. Absolwenci studiów leśnych mogą starać się o stanowisko leśniczego już po 2 latach pracy w zawodzie. Najbardziej renomowane uczelnie kształcące leśników w Polsce to: SGGW w Warszawie, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu oraz Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.
Egzamin do Służby Leśnej i dodatkowe wymagania
Samo wykształcenie to nie wszystko. Kandydat na leśniczego musi również:
- Zdać egzamin do Służby Leśnej: Egzamin ten potwierdza podstawowe kwalifikacje, w tym wiedzę z zakresu leśnictwa, znajomość struktury Lasów Państwowych, przepisów wewnętrznych i otoczenia prawnego.
- Posiadać nienaganną opinię: Kandydat nie może być karany za przestępstwa z chęci zysku lub innych pobudek.
- Posiadać prawo jazdy kategorii B: Ze względu na charakter pracy, prawo jazdy kategorii B jest niezbędne.
Praktyka zawodowa i staż
Doświadczenie praktyczne jest nieocenione w zawodzie leśniczego. Kolejnym etapem po zdobyciu wykształcenia jest odbycie stażu. Lasy Państwowe oferują płatne staże trwające rok. Staż nie jest obowiązkowy, ale bardzo pomocny w zdobyciu doświadczenia i lepszym przygotowaniu do zawodu. Lasy Państwowe prowadzą również politykę rekrutacji wewnętrznej, co ułatwia awans pracownikom, którzy rozpoczęli karierę na niższych stanowiskach, np. jako stażyści, podleśniczy czy pracownicy biurowi.
Leśnik a leśniczy – różnice
Warto raz jeszcze podkreślić różnicę między pojęciami leśnik i leśniczy. Leśnik to ogólne określenie osoby z wykształceniem leśnym, pracującej w Lasach Państwowych na różnych stanowiskach – terenowych i biurowych. Natomiast leśniczy to konkretne stanowisko terenowe, związane z bezpośrednim zarządzaniem i nadzorem nad leśnictwem. Nie każdy leśnik jest leśniczym, ale każdy leśniczy jest leśnikiem.

Obowiązki leśniczego – na czym polega praca?
Praca leśniczego jest bardzo różnorodna i obejmuje szeroki zakres zadań związanych z gospodarką leśną. Do głównych obowiązków leśniczego należą:
- Planowanie zagospodarowania terenu lasu.
- Prace pomiarowe w lesie.
- Kontrola nad fauną leśną.
- Zwalczanie kłusownictwa.
- Gospodarowanie drzewostanem: sadzenie nowych drzew i organizacja wycinki starych.
- Ochrona środowiska i nadzór nad przestrzeganiem zasad zachowania w lesie.
- Zachowanie bezpieczeństwa na terenie lasu.
- Profilaktyka przeciwpożarowa.
- Monitorowanie lasu oraz ściganie osób dopuszczających się przestępstw i wykroczeń.
- Sprzedaż drewna.
- Edukacja ekologiczna.
Leśniczy pełni rolę gospodarza lasu, dbając o jego zdrowie, różnorodność biologiczną i zrównoważone użytkowanie. Jest odpowiedzialny za realizację zadań z zakresu nasiennictwa, szkółkarstwa, hodowli, ochrony i użytkowania lasu.
Predyspozycje i cechy charakteru leśniczego
Praca leśniczego wymaga nie tylko wiedzy i kwalifikacji, ale także odpowiednich predyspozycji i cech charakteru. Dobry leśniczy powinien charakteryzować się:
- Wrażliwością na przyrodę i pasją do lasu.
- Doskonałą orientacją w terenie.
- Nienagannym zmysłem obserwacyjnym.
- Sprawnością motoryczną i koordynacją wzrokowo-ruchową.
- Odpornością na stres i zmienne warunki pogodowe.
- Umiejętnością pracy w zadaniowym systemie czasu pracy.
Stopnie służbowe w nadleśnictwie
W strukturze nadleśnictwa, oprócz stanowiska leśniczego, funkcjonują różne stopnie służbowe w Służbie Leśnej. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 czerwca 2000 roku określa następujące stopnie:
- Nadleśniczy
- Zastępca nadleśniczego
- Główny księgowy nadleśnictwa
- Inżynier nadzoru w nadleśnictwie
- Leśniczy
- Starszy specjalista Służby Leśnej
- Sekretarz nadleśnictwa
- Specjalista Służby Leśnej
- Starszy strażnik leśny
- Strażnik leśny
- Podleśniczy
- Gajowy
Zarobki leśniczego
Kwestia wynagrodzenia jest ważnym aspektem każdej pracy. Zarobki leśniczego plasują się na poziomie wyższym niż średnia krajowa. Według danych z stycznia 2024 roku, mediana wynagrodzeń na tym stanowisku wynosiła 9000 zł brutto. Co drugi leśniczy zarabiał w przedziale od 7660 zł do 11 040 zł miesięcznie. Na wysokość wynagrodzenia wpływa staż pracy, doświadczenie i wielkość nadleśnictwa.
Dzień Leśnika
Dzień Leśnika to święto branży leśnej, obchodzone corocznie 12 lipca. Jest to dzień dedykowany wszystkim pracownikom leśnictwa. Data ta związana jest ze wspomnieniem liturgicznym świętego Jana Gwalberta, patrona leśników.
Leśniczy – najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Co robi leśniczy?
Leśniczy jest odpowiedzialny za zarządzanie lasem i nadzorowanie prac z zakresu gospodarki leśnej. Do jego obowiązków należy między innymi nadzór nad zalesieniami, wycinką drzew, ochrona przyrody, zwalczanie szkodnictwa leśnego, edukacja ekologiczna i ochrona przeciwpożarowa.

Czy leśniczy może wystawić mandat?
Tak, leśniczy posiadający uprawnienia strażnika leśnego może nakładać grzywny w formie mandatu karnego za wykroczenia przeciwko ustawie o lasach i ochronie przyrody.
Czy leśniczy może nas wylegitymować?
Tak, pracownicy Służby Leśnej posiadający uprawnienia strażnika leśnego mogą legitymować osoby przebywające na terenie lasów.
Praca leśniczego to wymagająca, ale satysfakcjonująca ścieżka kariery dla osób ceniących przyrodę i pragnących pracować na jej rzecz. Wymaga odpowiedniego wykształcenia, kwalifikacji i predyspozycji, ale oferuje stabilne zatrudnienie w Lasach Państwowych i możliwość realnego wpływu na stan polskich lasów.
Jeśli chcesz poznać inne artykuły podobne do Praca w Nadleśnictwie: Jak Zostać Leśniczym?, możesz odwiedzić kategorię Rachunkowość.
