Kwota wolna od podatku w UK: Przewodnik 2024/2025

System podatkowy w Wielkiej Brytanii, choć na pierwszy rzut oka może wydawać się skomplikowany, opiera się na jasnych zasadach, które warto zrozumieć, zwłaszcza jeśli pracujesz lub planujesz pracować w UK. Jednym z kluczowych elementów tego systemu jest kwota wolna od podatku, znana również jako Personal Allowance. Jest to próg dochodu, poniżej którego nie musisz płacić podatku dochodowego. Zrozumienie, jak działa kwota wolna od podatku, jest fundamentalne dla każdego podatnika w Wielkiej Brytanii, w tym również dla Polaków pracujących na Wyspach.

Aktualna kwota wolna od podatku w UK (rok podatkowy 2024/2025)

Brytyjski rok podatkowy różni się od roku kalendarzowego – rozpoczyna się 6 kwietnia i kończy 5 kwietnia następnego roku. Aktualnie obowiązująca kwota wolna od podatku, w roku podatkowym 2024/2025, wynosi 12,570 funtów. Oznacza to, że jeśli Twoje roczne dochody nie przekroczą tej kwoty, nie zapłacisz podatku dochodowego. Warto zaznaczyć, że kwota ta jest regularnie rewidowana przez rząd brytyjski i może ulec zmianie w kolejnych latach podatkowych. Dla porównania, w roku podatkowym 2022/2023, kwota wolna od podatku również wynosiła 12,570 funtów.

Jak działa kwota wolna od podatku?

Kwota wolna od podatku jest odejmowana od Twojego całkowitego dochodu podlegającego opodatkowaniu. Podatek dochodowy naliczany jest dopiero od nadwyżki ponad tę kwotę. Przykładowo, jeśli Twój roczny dochód wynosi 15,000 funtów, podatek zostanie naliczony tylko od kwoty 2,430 funtów (15,000 funtów - 12,570 funtów). System ten ma na celu zapewnienie, że osoby o niższych dochodach nie są nadmiernie obciążone podatkami, a jednocześnie progresywnie opodatkowuje wyższe zarobki.

Kody podatkowe – co oznaczają i jak wpływają na podatek?

Każda osoba zatrudniona w Wielkiej Brytanii otrzymuje indywidualny kod podatkowy. Jest to kombinacja liczb i liter, która pomaga pracodawcy w prawidłowym obliczeniu wysokości podatku dochodowego. Przykładowy kod podatkowy to 1257L. Liczby w kodzie podatkowym bezpośrednio wskazują na wysokość kwoty wolnej od podatku. W przypadku kodu 1257L, liczby 1257 pomnożone przez 10 dają kwotę 12,570 funtów, co odpowiada standardowej kwocie wolnej od podatku. Litera „L” jest najczęściej spotykana i oznacza, że podatnik kwalifikuje się do standardowej kwoty wolnej od podatku.

Inne litery w kodzie podatkowym mogą wskazywać na różne sytuacje, na przykład:

• M – wyższa kwota wolna od podatku (Marriage Allowance – dla osób, które przenoszą część swojej kwoty wolnej od podatku na partnera).
• N – niższa kwota wolna od podatku (Marriage Allowance – dla osób, które otrzymują część kwoty wolnej od podatku od partnera).
• T – kod tymczasowy, stosowany, gdy HMRC (brytyjski urząd skarbowy) nie ma wystarczających informacji o dochodach podatnika.
• BR – podstawowa stawka podatkowa (Basic Rate) – cały dochód opodatkowany stawką 20%.
• D0 – wyższa stawka podatkowa (Higher Rate) – cały dochód opodatkowany stawką 40%.
• D1 – najwyższa stawka podatkowa (Additional Rate) – cały dochód opodatkowany stawką 45%.
• NT – brak podatku (No Tax) – zazwyczaj dla osób, których dochody są poniżej kwoty wolnej od podatku.

Twój kod podatkowy jest zazwyczaj widoczny na payslipie (odcinku wypłaty). Ważne jest, aby regularnie sprawdzać swój kod podatkowy i upewnić się, że jest on prawidłowy. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości lub nieprawidłowości, należy skontaktować się z HMRC.

Progi podatkowe w Wielkiej Brytanii

W Wielkiej Brytanii obowiązują progresywne progi podatkowe. Oznacza to, że im więcej zarabiasz, tym wyższa stawka podatku jest stosowana do Twojej nadwyżki dochodu ponad kwotę wolną od podatku. Obecnie (rok podatkowy 2024/2025) obowiązują następujące progi podatkowe dla większości podatników:

Należy pamiętać, że progi podatkowe i stawki mogą ulec zmianie w kolejnych latach podatkowych. Podstawowa stawka podatku (basic rate) wynosi 20%, wyższa stawka (higher rate) 40%, a najwyższa stawka (additional rate) 45%. Podatek jest naliczany progresywnie, co oznacza, że tylko dochód mieszczący się w danym progu podatkowym jest opodatkowany odpowiednią stawką.

Zwrot podatku – kiedy i jak można się o niego ubiegać?

Jeśli w danym roku podatkowym Twoje dochody były niższe niż kwota wolna od podatku lub zapłaciłeś za dużo podatku z innych powodów, możesz ubiegać się o zwrot podatku. Najczęściej sytuacja taka ma miejsce, gdy:

• Rozpocząłeś pracę w trakcie roku podatkowego.
• Pracowałeś tylko przez część roku podatkowego.
• Miałeś kilka miejsc pracy i w jednym z nich zapłaciłeś za dużo podatku.
• Twoje dochody w ciągu roku podatkowego były niższe niż zakładano.

Aby ubiegać się o zwrot podatku, zazwyczaj należy złożyć zeznanie podatkowe (tax return). W przypadku pracowników zatrudnionych na umowę o pracę, którzy otrzymują druk P60 od pracodawcy po zakończeniu roku podatkowego, proces jest zazwyczaj prostszy. Jeśli wyjeżdżasz z Wielkiej Brytanii i nie planujesz powrotu przed końcem roku podatkowego, możesz również ubiegać się o zwrot podatku przed 5 kwietnia. W takim przypadku należy poinformować HMRC o planowanym wyjeździe.

Termin na ubieganie się o zwrot podatku wynosi 4 lata od końca roku podatkowego, w którym powstała nadpłata. Na przykład, o zwrot podatku za rok podatkowy 2022/2023 można ubiegać się do 5 kwietnia 2027 roku.

Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania między Polską a Wielką Brytanią

Polska i Wielka Brytania mają podpisaną umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania. Oznacza to, że dochody uzyskane w Wielkiej Brytanii są zazwyczaj opodatkowane tylko w Wielkiej Brytanii. Dzięki tej umowie, unikasz sytuacji, w której musiałbyś płacić podatek od tych samych dochodów zarówno w Polsce, jak i w Wielkiej Brytanii. W praktyce, dla większości osób pracujących w UK i rozliczających się w Polsce, oznacza to, że podatek dochodowy płacony jest w Wielkiej Brytanii, a w Polsce należy wykazać dochody zagraniczne, ale zazwyczaj nie ma konieczności dopłacania podatku.

Podsumowanie

Kwota wolna od podatku jest kluczowym elementem brytyjskiego systemu podatkowego, wpływającym na wysokość podatku dochodowego. Aktualnie wynosi ona 12,570 funtów rocznie. Zrozumienie zasad działania kwoty wolnej od podatku, kodów podatkowych oraz progów podatkowych jest istotne dla każdego podatnika w UK. Jeśli uważasz, że mogłeś zapłacić za dużo podatku, warto sprawdzić, czy kwalifikujesz się do zwrotu podatku. Pamiętaj o terminach i procedurach związanych z ubieganiem się o zwrot podatku. W przypadku wątpliwości, zawsze warto skonsultować się z HMRC lub doradcą podatkowym.

Najczęściej zadawane pytania (FAQ)

Jaka jest aktualna kwota wolna od podatku w UK?

W roku podatkowym 2024/2025 kwota wolna od podatku wynosi 12,570 funtów.

Co to jest kod podatkowy i jak go sprawdzić?

Kod podatkowy to kombinacja liczb i liter, która pomaga pracodawcy obliczyć podatek. Znajdziesz go na swoim payslipie (odcinku wypłaty) lub druku P60. Możesz również sprawdzić swój kod podatkowy online na stronie HMRC.

Kiedy mogę ubiegać się o zwrot podatku?

Możesz ubiegać się o zwrot podatku, jeśli Twoje dochody były niższe niż kwota wolna od podatku lub zapłaciłeś za dużo podatku z innych powodów. Termin na ubieganie się o zwrot podatku wynosi 4 lata od końca roku podatkowego.

Czy muszę składać zeznanie podatkowe w UK?

Zazwyczaj, jeśli jesteś zatrudniony na umowę o pracę i Twój podatek jest potrącany przez pracodawcę (PAYE), nie musisz składać rocznego zeznania podatkowego. Jednak, jeśli chcesz ubiegać się o zwrot podatku lub masz inne źródła dochodu, możesz być zobowiązany do złożenia zeznania podatkowego.

Gdzie mogę uzyskać więcej informacji o podatkach w UK?

Najlepszym źródłem informacji jest strona internetowa HMRC (www.gov.uk/hmrc). Możesz również skontaktować się z HMRC telefonicznie lub listownie. Warto również rozważyć skorzystanie z usług doradcy podatkowego.

Jeśli chcesz poznać inne artykuły podobne do Kwota wolna od podatku w UK: Przewodnik 2024/2025, możesz odwiedzić kategorię Rachunkowość.