12/10/2025
Składki na Ubezpieczenia Społeczne (ZUS) stanowią istotne obciążenie finansowe dla przedsiębiorców. W dążeniu do optymalizacji kosztów, wybór odpowiedniej formy prawnej działalności gospodarczej staje się kluczowy. Jednym z często zadawanych pytań jest to, czy w przypadku Prostej Spółki Akcyjnej (PSA) zawsze istnieje obowiązek płacenia składek ZUS. Aby odpowiedzieć na to pytanie, warto przyjrzeć się bliżej zasadom opłacania składek ZUS w PSA, a także porównać je z sytuacją w popularnej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.).

ZUS a Spółka z Ograniczoną Odpowiedzialnością
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest jedną z najczęściej wybieranych form prawnych działalności gospodarczej w Polsce. W kontekście składek ZUS, kluczowe jest rozróżnienie sytuacji, w której spółkę tworzy jeden wspólnik oraz sytuacji, gdy wspólników jest więcej.
Wspólnik Jednoosobowej Spółki z o.o. a ZUS
Zgodnie z przepisami, w przypadku jednoosobowej spółki z o.o., wspólnik jest traktowany jako osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą na gruncie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Artykuł 8 ust. 6 pkt 4 tej ustawy jasno wskazuje, że wspólnik jednoosobowej spółki z o.o. jest płatnikiem składek ZUS. Oznacza to, że jedyny wspólnik sp. z o.o. zobowiązany jest do uiszczania pełnych składek ZUS, obejmujących ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe oraz zdrowotne. To obciążenie finansowe jest identyczne jak w przypadku osób prowadzących tradycyjną działalność gospodarczą.
Wielu Wspólników w Spółce z o.o. a ZUS
Sytuacja wygląda inaczej, gdy spółkę z o.o. tworzy więcej niż jeden wspólnik. W takim przypadku, wspólnicy, którzy nie są zatrudnieni w spółce na podstawie umowy o pracę, nie podlegają obowiązkowi ubezpieczeń społecznych z tytułu bycia wspólnikiem. Oznacza to, że posiadanie udziałów w spółce z o.o. przez osobę fizyczną, która nie jest jedynym wspólnikiem i nie jest zatrudniona w spółce na umowę o pracę, nie generuje obowiązku płacenia składek ZUS.
ZUS w Prostej Spółce Akcyjnej – Korzystne Rozwiązanie?
Prosta Spółka Akcyjna, jako stosunkowo nowa forma prawna, wprowadziła pewne zmiany w kontekście składek ZUS, które w wielu przypadkach mogą być postrzegane jako korzystniejsze w porównaniu do spółki z o.o. Kluczową różnicą jest fakt, że akcjonariusze Prostej Spółki Akcyjnej, co do zasady, nie są zobowiązani do płacenia składek ZUS, niezależnie od liczby akcjonariuszy.
Brak ZUS dla Akcjonariuszy PSA – Niezależnie od Liczby Akcjonariuszy
W przeciwieństwie do jednoosobowej spółki z o.o., gdzie jedyny wspólnik musi płacić ZUS, w Prostej Spółce Akcyjnej nawet jedyny akcjonariusz nie jest traktowany jako osoba prowadząca działalność gospodarczą na potrzeby ZUS. To oznacza, że niezależnie od tego, czy PSA posiada jednego akcjonariusza, czy wielu, żaden z nich nie jest zobowiązany do uiszczania składek ZUS z tytułu posiadania akcji. Jest to istotna różnica, która przemawia na korzyść PSA w kontekście optymalizacji kosztów związanych z ubezpieczeniami społecznymi.
Obowiązek ZUS przy Umowie o Pracę lub Umowie Cywilnoprawnej
Należy jednak pamiętać, że zwolnienie akcjonariuszy PSA z obowiązku płacenia ZUS dotyczy tylko sytuacji, w której ich jedynym powiązaniem ze spółką jest posiadanie akcji. Jeśli akcjonariusz jest zatrudniony w PSA na podstawie umowy o pracę, lub wykonuje pracę na rzecz spółki na podstawie umowy cywilnoprawnej (np. umowy zlecenia, umowy o dzieło), to z tych tytułów powstaje obowiązek ubezpieczeń społecznych. W takich przypadkach, PSA jako pracodawca (lub zleceniodawca) jest zobowiązana do odprowadzania składek ZUS za akcjonariusza – pracownika lub zleceniobiorcę.
Wyjątek: Wkład Niepieniężny w Postaci Pracy lub Usług
Ustawodawca przewidział jednak pewien wyjątek od ogólnej zasady braku ZUS dla akcjonariuszy PSA. Ten wyjątek dotyczy sytuacji, w której akcjonariusz wnosi do spółki wkład niepieniężny w postaci świadczenia pracy lub usług. W takim przypadku, niezależnie od liczby akcjonariuszy w PSA, akcjonariusz wnoszący wkład pracy lub usług będzie zobowiązany do uiszczania składek ZUS.
Wkład Pracy lub Usług Jako Działalność Gospodarcza na Gruncie ZUS
Zgodnie z przepisami, akcjonariusz wnoszący wkład niepieniężny w postaci świadczenia pracy lub usług jest traktowany na gruncie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą. Oznacza to, że w takiej sytuacji, akcjonariusz zobowiązany jest do uiszczania pełnych składek ZUS, obejmujących ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe oraz zdrowotne. Co istotne, obowiązek ten powstaje niezależnie od liczby akcjonariuszy w PSA. Nawet jeśli PSA ma wielu akcjonariuszy, a tylko jeden z nich wnosi wkład pracy lub usług, to tylko ten jeden akcjonariusz będzie zobowiązany do płacenia ZUS z tego tytułu.
Tabela Porównawcza ZUS w Sp. z o.o. i PSA
| Forma Prawna | Liczba Wspólników/Akcjonariuszy | Wkład Niepieniężny Pracy/Usług | Obowiązek ZUS Wspólnika/Akcjonariusza |
|---|---|---|---|
| Sp. z o.o. | Jeden wspólnik | Nieistotne | Tak |
| Sp. z o.o. | Wielu wspólników | Nieistotne | Nie (co do zasady) |
| PSA | Jeden akcjonariusz | Brak | Nie |
| PSA | Wielu akcjonariuszy | Brak | Nie |
| PSA | Dowolna liczba akcjonariuszy | Wkład pracy/usług | Tak (akcjonariusz wnoszący wkład) |
Najczęściej Zadawane Pytania (FAQ)
- Czy każdy akcjonariusz Prostej Spółki Akcyjnej musi płacić ZUS?
- Nie, co do zasady, akcjonariusze Prostej Spółki Akcyjnej nie są zobowiązani do płacenia składek ZUS z tytułu posiadania akcji.
- Kiedy akcjonariusz PSA musi zapłacić ZUS?
- Akcjonariusz PSA musi zapłacić ZUS, jeśli wnosi do spółki wkład niepieniężny w postaci świadczenia pracy lub usług. Obowiązek ZUS powstaje również, gdy akcjonariusz jest zatrudniony w PSA na umowę o pracę lub umowę cywilnoprawną.
- Czy liczba akcjonariuszy w PSA ma wpływ na obowiązek płacenia ZUS?
- Liczba akcjonariuszy w PSA nie ma wpływu na zasadę, że akcjonariusze co do zasady nie płacą ZUS. Wyjątek w postaci wkładu pracy lub usług również obowiązuje niezależnie od liczby akcjonariuszy.
- Czy Prosta Spółka Akcyjna jest korzystniejsza niż spółka z o.o. pod względem składek ZUS?
- W wielu przypadkach Prosta Spółka Akcyjna może być korzystniejsza pod względem składek ZUS, szczególnie jeśli planowane jest prowadzenie działalności przez jednego właściciela, który nie chce być obciążony składkami ZUS jako jedyny wspólnik, lub gdy wspólnicy nie planują wnosić wkładów w postaci pracy lub usług.
Podsumowanie
Podsumowując, Prosta Spółka Akcyjna oferuje w kontekście składek ZUS bardziej elastyczne i potencjalnie korzystniejsze rozwiązania niż spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Co do zasady, akcjonariusze PSA nie podlegają obowiązkowi ubezpieczeń społecznych z tytułu posiadania akcji, niezależnie od liczby akcjonariuszy. Jednak kluczowym wyjątkiem jest sytuacja, w której akcjonariusz wnosi do PSA wkład niepieniężny w postaci świadczenia pracy lub usług. W takim przypadku, akcjonariusz ten staje się płatnikiem składek ZUS. Wybór formy prawnej działalności gospodarczej powinien być zawsze dokładnie przemyślany i dostosowany do indywidualnych potrzeb i planów przedsiębiorców, z uwzględnieniem aspektów związanych z ubezpieczeniami społecznymi. W razie wątpliwości, zawsze warto skonsultować się z doradcą podatkowym lub księgowym.
Jeśli chcesz poznać inne artykuły podobne do ZUS w Prostej Spółce Akcyjnej: Kto Płaci Składki?, możesz odwiedzić kategorię Księgowość.
