10/01/2025
Meyer Lansky, postać owiana legendą i tajemnicą, był jednym z najbardziej wpływowych, a zarazem enigmatycznych gangsterów XX wieku. Jego nazwisko kojarzone jest z imperium hazardu, praniem brudnych pieniędzy i bliskimi powiązaniami z włoską mafią. Choć przez blisko 50 lat działalności w przestępczości zorganizowanej, nigdy nie został skazany za poważniejsze przestępstwa niż nielegalny hazard, jego życie i działalność do dziś budzą kontrowersje i fascynację.
Wczesne lata i początki kariery
Urodzony w 1902 roku w Grodnie, w Imperium Rosyjskim (obecnie Białoruś), Meyer Suchowlański, znany później jako Meyer Lansky, wyemigrował z rodziną do Stanów Zjednoczonych w dzieciństwie. Dorastając w biednej dzielnicy Manhattanu, szybko zetknął się z brutalnym światem ulicy. Już jako młody chłopak poznał Benjamina "Bugsy" Siegela, z którym połączyła go przyjaźń na całe życie i partnerstwo w przestępczym biznesie. Razem stworzyli gang Bugs and Meyer Mob, osławiony swoją brutalnością w czasach prohibicji.
Kolejną kluczową postacią w życiu Lansky'ego był Charles "Lucky" Luciano. Ich znajomość rozpoczęła się od próby wymuszenia haraczu, ale szybko przerodziła się w trwałą współpracę. Wraz z Luciano, Lansky nawiązał kontakty z doświadczonym gangsterem Arnoldem Rothsteinem, który wprowadził ich w świat zorganizowanej przestępczości na wyższym poziomie.
Rozwój imperium hazardu
Lata 30. i 40. XX wieku to okres dynamicznego rozwoju imperium hazardu Lansky'ego. Wraz z Luciano, Lansky współtworzył wizję ogólnokrajowego syndykatu przestępczego, który łączyłby gangi włoskie, żydowskie i irlandzkie. W 1929 roku, podczas konferencji w Atlantic City, zorganizowanej wspólnie z Luciano, Johnnym Torrio i Frankiem Costello, położono podwaliny pod tę organizację.
Lansky szybko dostrzegł potencjał prania brudnych pieniędzy i już w 1932 roku zaczął transferować środki z nielegalnej działalności do szwajcarskich kont offshore. Wykorzystując szwajcarskie prawo bankowe o tajemnicy, stworzył system prania pieniędzy, który w latach 50. został wykorzystany do ukrywania dochodów z handlu heroiną.
W latach 30. Lansky rozszerzył swoją działalność hazardową na Florydę i Kubę. Jego kasyna wyróżniały się profesjonalnym zarządzaniem i uczciwością wobec graczy. Lansky dbał o reputację swoich lokali, pilnując, aby gry nie były ustawiane, a personel był uczciwy. Jego kasyna, nazywane "carpet joints", cieszyły się zaufaniem graczy, co przekładało się na ich sukces finansowy.
Zaangażowanie w czasie II wojny światowej
W latach 30. Lansky i jego ludzie wykazywali się aktywnością wykraczającą poza działalność przestępczą. Przeciwstawiali się pro-nazistowskim grupom niemiecko-amerykańskim, rozbijając ich wiece. Lansky, sam będąc Żydem, mocno angażował się w działania przeciwko nazizmowi, motywowany współczuciem dla cierpiących Żydów w Europie.
Podczas II wojny światowej Lansky odegrał istotną rolę w Operacji Underworld, prowadzonej przez Office of Naval Intelligence (ONI). Współpracując z rządem USA, Lansky pomógł w rekrutacji przestępców do ochrony doków w Nowym Jorku przed sabotażem i infiltracją niemieckich agentów. W zamian za współpracę, Lansky wynegocjował zwolnienie z więzienia Lucky Luciano, który odegrał kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa portów.
Kuba i Las Vegas
Po wojnie, Lansky kontynuował rozwijanie swojego imperium hazardu. W 1946 roku przekonał mafię włoską do powierzenia Bugsy Siegelowi kontroli nad Las Vegas i zainwestował w jego hotel Flamingo. Lansky stał się kluczowym inwestorem w Las Vegas, a jego wpływy w branży hazardowej rosły w siłę.
Równocześnie, Lansky nawiązał bliską współpracę z kubańskim dyktatorem Fulgencio Batistą. W zamian za łapówki, Batista zgodził się oddać Lansky'emu i mafii kontrolę nad kubańskimi kasynami i torami wyścigowymi. Havana stała się rajem dla hazardu, a Lansky stanął w centrum tego lukratywnego biznesu. W 1946 roku w Hawanie odbyła się konferencja mafijna, na której Lansky przedstawił wizję nowego, dochodowego Hawany.
Rewolucja kubańska w 1959 roku i dojście do władzy Fidela Castro przerwały ten rozkwit. Kasyna Lansky'ego zostały splądrowane i zniszczone, a on sam musiał uciekać z Kuby. Jego kubańskie imperium legło w gruzach.
Problemy prawne i emigracja do Izraela
W latach 70. Lansky stanął w obliczu oskarżeń o uchylanie się od płacenia podatków w Stanach Zjednoczonych. W 1970 roku uciekł do Izraela, z którym silnie sympatyzował. W tamtym czasie izraelskie prawo nie zezwalało na ekstradycję obywateli Izraela, a Lansky, jako Żyd, miał prawo osiedlić się w Izraelu na mocy Prawa Powrotu. Jednak po dwóch latach pobytu, Lansky został deportowany z powrotem do USA.
W Stanach Zjednoczonych Lansky stanął przed sądem. W 1973 roku został uniewinniony, co było zaskoczeniem dla wielu, biorąc pod uwagę jego długą historię związków z przestępczością zorganizowaną.
Schyłek życia i śmierć
Meyer Lansky zmarł w 1983 roku w Miami Beach na Florydzie. Pomimo dziesięcioleci działalności w przestępczości zorganizowanej i reputacji finansowego geniusza, po jego śmierci okazało się, że jego majątek jest zaskakująco skromny i wynosi zaledwie około 57 000 dolarów. Kontrastowało to z wcześniejszymi szacunkami, które mówiły o 20 milionach dolarów.
Życie prywatne Lansky'ego również nie było usłane różami. Jego pierwsze małżeństwo zakończyło się tragedią – pierwsza żona popadła w pół-psychotyczny stan, a ich troje dzieci miało nieszczęśliwe życie. Drugie małżeństwo było nieco bardziej udane, ale cień przeszłości Lansky'ego zawsze nad nim wisiał.
Książki o Meyerze Lanskym
Życie Meyera Lansky'ego stało się inspiracją dla wielu książek i filmów. Jedną z biografii, która zyskała uznanie krytyków, jest książka Roberta Lacey'a, autora biografii księżnej Diany. Lacey przedstawia Lansky'ego jako profesjonalnego hazardzistę, który wplątał się w problemy z podatkami, a nie jako wszechmocnego szefa mafii, jak często przedstawiały go media. Książka, oparta na rzetelnych badaniach i wywiadach z rodziną i przyjaciółmi Lansky'ego, oferuje bardziej obiektywne spojrzenie na jego postać.
Podsumowanie
Meyer Lansky pozostaje postacią kontrowersyjną i fascynującą. Z jednej strony był bezwzględnym gangsterem, budującym swoje imperium na nielegalnym hazardzie i praniu pieniędzy. Z drugiej – inteligentnym i sprytnym biznesmenem, który potrafił unikać więzienia i zdobyć ogromne wpływy. Jego życie to historia sukcesu i upadku, bogactwa i tajemnic, które do dziś rozpalają wyobraźnię.
FAQ
Gdzie mieszkał Meyer Lansky w Miami?
Meyer Lansky mieszkał w Imperial House przy 5255 Collins Avenue w Miami Beach na Florydzie.
Czy napisano książkę o Meyerze Lanskym?
Tak, powstało wiele książek o Meyerze Lanskym. Jedną z godnych polecenia jest biografia autorstwa Roberta Lacey'a, która przedstawia jego życie w sposób rzetelny i obiektywny.
Jeśli chcesz poznać inne artykuły podobne do Meyer Lansky: Imperium hazardu i tajemnice życia legendarnego gangstera, możesz odwiedzić kategorię Rachunkowość.