25/01/2025
Otrzymywanie faktur od zagranicznych kontrahentów, szczególnie tych posiadających polski numer NIP, może budzić wątpliwości księgowe. Prawidłowe zaksięgowanie i rozliczenie podatku VAT od takich transakcji jest kluczowe dla uniknięcia problemów z Urzędem Skarbowym. W tym artykule wyjaśnimy, jak postępować w przypadku faktury od zagranicznego kontrahenta z polskim NIP, skupiając się na transakcjach Wewnątrzwspólnotowego Nabycia Towarów (WNT).

Czym jest Wewnątrzwspólnotowe Nabycie Towarów (WNT)?
WNT to pojęcie z zakresu podatku VAT, odnoszące się do sytuacji, gdy towar jest przemieszczany z terytorium jednego państwa członkowskiego Unii Europejskiej na terytorium innego państwa członkowskiego. Kluczowym elementem jest tutaj fizyczne przemieszczenie towaru. Zgodnie z polską ustawą o VAT, WNT ma miejsce, gdy spełnione są następujące warunki:
- Nabywcą towarów jest podatnik VAT, podatnik podatku od wartości dodanej lub osoba prawna niebędąca podatnikiem.
- Dostawcą towarów jest podatnik VAT lub podatnik podatku od wartości dodanej działający w takim charakterze.
- Towary są przemieszczane z terytorium jednego państwa członkowskiego UE na terytorium innego państwa członkowskiego UE.
W przypadku WNT, obowiązek rozliczenia podatku VAT spoczywa na nabywcy towarów, zgodnie z mechanizmem odwrotnego obciążenia.
Faktura od kontrahenta zagranicznego z polskim NIP – co to oznacza?
Sytuacja, w której kontrahent zagraniczny wystawia fakturę z polskim numerem NIP, może wydawać się nietypowa. Zazwyczaj, w transakcjach WNT, kontrahent z innego kraju UE powinien posługiwać się numerem VAT UE, a nie polskim NIP. Posiadanie polskiego NIP przez zagranicznego kontrahenta może wskazywać na kilka możliwości:
- Kontrahent jest zarejestrowany jako podatnik VAT w Polsce. Może to być spowodowane prowadzeniem działalności gospodarczej na terenie Polski, posiadaniem magazynu, oddziału firmy, lub przekroczeniem limitu sprzedaży na odległość do Polski.
- Polski NIP został użyty omyłkowo. Warto zweryfikować z kontrahentem, czy numer NIP na fakturze jest prawidłowy i czy nie powinien to być numer VAT UE.
Niezależnie od przyczyny posiadania polskiego NIP przez kontrahenta, istotne jest prawidłowe rozliczenie transakcji.
Czy informacja VAT UE jest konieczna przy fakturze z polskim NIP kontrahenta zagranicznego?
Zasadniczo, w transakcjach WNT, kluczowy jest numer VAT UE kontrahenta. Numer VAT UE służy do identyfikacji podatników w transakcjach wewnątrzwspólnotowych i jest niezbędny do prawidłowego wykazania transakcji w informacji podsumowującej VAT UE.
Jednak, w przypadku, gdy kontrahent zagraniczny posługuje się polskim NIP, a towar jest przemieszczany z innego kraju UE do Polski, transakcja nadal może być traktowana jako WNT. W takiej sytuacji, informacja VAT UE nie jest bezpośrednio wymagana na fakturze, ponieważ kontrahent identyfikuje się polskim NIP-em.
Należy jednak pamiętać, że informacja podsumowująca VAT UE dotyczy transakcji z kontrahentami posiadającymi numer VAT UE. Jeżeli kontrahent posługuje się wyłącznie polskim NIP, transakcja WNT nie będzie wykazywana w informacji podsumowującej VAT UE.

Jak zaksięgować fakturę WNT od kontrahenta z polskim NIP?
Księgowanie faktury WNT od kontrahenta zagranicznego z polskim NIP nie różni się zasadniczo od standardowego księgowania WNT. Należy pamiętać o następujących krokach:
- Ustalenie obowiązku podatkowego: Obowiązek podatkowy w WNT powstaje z chwilą wystawienia faktury przez dostawcę, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu dostawy towarów.
- Przeliczenie wartości faktury na PLN: Jeżeli faktura jest wystawiona w walucie obcej, należy ją przeliczyć na złote polskie zgodnie z zasadami przeliczania walut obcych na potrzeby VAT (zazwyczaj jest to kurs średni NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień powstania obowiązku podatkowego).
- Księgowanie w księgach rachunkowych: Transakcja WNT jest księgowana w księgach rachunkowych po stronie kosztów (zakup towarów) oraz po stronie zobowiązań (zobowiązanie z tytułu VAT).
- Deklaracja VAT-7/VAT-7K: Transakcję WNT należy wykazać w deklaracji VAT-7 lub VAT-7K (w zależności od okresu rozliczeniowego) w części C (Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów) oraz w części D.2 (Podatek naliczony do odliczenia).
Przykład księgowania faktury WNT:
Załóżmy, że otrzymaliśmy fakturę na zakup towarów od kontrahenta z Niemiec, który na fakturze podaje polski NIP. Wartość netto faktury wynosi 1000 EUR, VAT 23%, kurs EUR/PLN na dzień powstania obowiązku podatkowego to 4,5 PLN.
Wyliczenia:
- Wartość netto w PLN: 1000 EUR * 4,5 PLN/EUR = 4500 PLN
- VAT należny i naliczony: 4500 PLN * 23% = 1035 PLN
- Wartość brutto w PLN: 4500 PLN + 1035 PLN = 5535 PLN
Zapisy księgowe:
Konto | Wn (Debet) | Ma (Kredyt) |
---|---|---|
Zakup towarów (np. 301) | 4500 PLN | |
VAT naliczony (221-2) | 1035 PLN | |
VAT należny (221-1) | 1035 PLN | |
Zobowiązania wobec dostawców (202) | 5535 PLN |
W deklaracji VAT-7 transakcja zostanie wykazana w:
- Część C, poz. 23 (Wartość netto WNT): 4500 PLN
- Część C, poz. 24 (Podatek należny z tytułu WNT): 1035 PLN
- Część D.2, poz. 43 (Wartość netto nabyć): 4500 PLN
- Część D.2, poz. 44 (Podatek naliczony z tytułu nabyć): 1035 PLN
Informacja podsumowująca VAT UE a kontrahent z polskim NIP
Jak wspomniano wcześniej, informacja podsumowująca VAT UE składana jest w przypadku transakcji WNT i WDT (Wewnątrzwspólnotowa Dostawa Towarów) oraz wewnątrzwspólnotowego świadczenia usług, dokonywanych na rzecz kontrahentów posiadających numer VAT UE. Jeżeli kontrahent z zagranicy posługuje się wyłącznie polskim NIP, transakcja WNT nie będzie wykazywana w informacji podsumowującej VAT UE.
Warto jednak zweryfikować z kontrahentem, czy nie posiada on numeru VAT UE. Być może polski NIP jest używany tylko w określonych okolicznościach, a w transakcjach WNT powinien posługiwać się numerem VAT UE. W przypadku wątpliwości, najlepiej skontaktować się z kontrahentem i wyjaśnić sytuację.
Podsumowanie
Faktura od zagranicznego kontrahenta z polskim NIP w kontekście WNT może być prawidłowo zaksięgowana i rozliczona. Kluczowe jest ustalenie, czy doszło do przemieszczenia towarów z innego kraju UE do Polski, co jest podstawowym warunkiem WNT. Należy pamiętać o mechanizmie odwrotnego obciążenia i prawidłowym wykazaniu transakcji w deklaracji VAT-7/VAT-7K. W przypadku wątpliwości dotyczących numeru VAT UE kontrahenta i informacji podsumowującej VAT UE, zaleca się kontakt z kontrahentem w celu wyjaśnienia szczegółów transakcji.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
- Czy fakturę od kontrahenta z UE z polskim NIP muszę traktować jako import usług?
Nie, jeśli doszło do fizycznego przemieszczenia towarów z innego kraju UE do Polski, a kontrahent działa jako podatnik VAT, transakcja jest traktowana jako WNT, a nie import usług. Import usług dotyczy usług świadczonych przez zagranicznego kontrahenta na rzecz polskiego podatnika. - Co zrobić, jeśli kontrahent nie posiada numeru VAT UE, a tylko polski NIP?
W przypadku transakcji WNT można rozliczyć transakcję na podstawie polskiego NIP kontrahenta, jednak transakcja nie zostanie wykazana w informacji podsumowującej VAT UE. Warto skontaktować się z kontrahentem i zapytać o numer VAT UE, szczególnie jeśli regularnie dokonujesz transakcji WNT z tym kontrahentem. - Do kiedy należy wykazać transakcję WNT w deklaracji VAT-7?
Transakcję WNT należy wykazać w deklaracji VAT-7 za okres rozliczeniowy, w którym powstał obowiązek podatkowy, czyli zazwyczaj w miesiącu wystawienia faktury (nie później niż 15. dnia następnego miesiąca). Aby zachować neutralność podatkową, podatek naliczony od WNT należy wykazać w deklaracji VAT w ciągu 3 miesięcy od końca miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy. - Czy muszę składać informację podsumowującą VAT UE, jeśli faktura jest od kontrahenta z polskim NIP?
Nie, informacja podsumowująca VAT UE dotyczy transakcji z kontrahentami posiadającymi numer VAT UE. Jeśli kontrahent posługuje się wyłącznie polskim NIP, transakcja WNT nie jest wykazywana w tej informacji.
Jeśli chcesz poznać inne artykuły podobne do Faktura od kontrahenta zagranicznego z polskim NIP, możesz odwiedzić kategorię Księgowość.