31/01/2025
Dotacje z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) stanowią istotne wsparcie finansowe dla wielu przedsiębiorstw, szczególnie w sektorze rolniczym. Często przeznaczane są na inwestycje w środki trwałe, takie jak maszyny, budynki czy urządzenia. Prawidłowe księgowanie tych dotacji jest kluczowe dla zachowania przejrzystości finansowej i zgodności z przepisami ustawy o rachunkowości. W niniejszym artykule szczegółowo omówimy zasady księgowania dotacji z ARiMR przeznaczonych na zakup środków trwałych, krok po kroku wyjaśniając, jak prawidłowo ująć je w księgach rachunkowych.

Czym są dotacje z ARiMR na środki trwałe?
Dotacje z ARiMR na środki trwałe to bezzwrotna pomoc finansowa, której celem jest wsparcie inwestycji przedsiębiorstw w rozwój i modernizację. Przeznaczone są na dofinansowanie zakupu lub wytworzenia środków trwałych, które będą wykorzystywane w działalności gospodarczej. Przykłady środków trwałych, na które można otrzymać dotację z ARiMR, to m.in.:
- Maszyny i urządzenia rolnicze
- Silosy zbożowe
- Budynki gospodarcze
- Ciągniki i kombajny
Warto podkreślić, że dotacje z ARiMR, zgodnie z ustawą o rachunkowości, nie zwiększają bezpośrednio kapitałów własnych przedsiębiorstwa, lecz zaliczane są do rozliczeń międzyokresowych przychodów.
Księgowanie dotacji z ARiMR krok po kroku
Proces księgowania dotacji z ARiMR na zakup środków trwałych można podzielić na dwa główne etapy:
1. Ujęcie otrzymanej dotacji
W momencie otrzymania dotacji na rachunek bankowy firmy, należy zaksięgować ją jako rozliczenia międzyokresowe przychodów. Zapis księgowy wygląda następująco:
| Konto Wn (Debet) | Konto Ma (Kredyt) | Opis |
|---|---|---|
| 24 "Pozostałe rozrachunki" lub 13-0 "Rachunek bieżący" | 84 "Rozliczenia międzyokresowe przychodów" | Ujęcie otrzymanej dotacji z ARiMR na zakup środka trwałego |
Konto 24 "Pozostałe rozrachunki" wykorzystuje się zazwyczaj, gdy dotacja najpierw wpływa na konto rozrachunkowe, a następnie jest przeksięgowana na rachunek bieżący. Jeśli dotacja wpływa bezpośrednio na rachunek bieżący, używamy konta 13-0 "Rachunek bieżący".
Konto 84 "Rozliczenia międzyokresowe przychodów" jest kontem pasywnym, na którym gromadzone są kwoty dotacji przeznaczonych na finansowanie nabycia lub wytworzenia środków trwałych. Zaliczenie dotacji do rozliczeń międzyokresowych przychodów oznacza, że nie jest ona traktowana jako przychód jednorazowy w momencie otrzymania, lecz będzie stopniowo wpływać na wynik finansowy przedsiębiorstwa w czasie.
2. Rozliczanie dotacji równolegle do amortyzacji
Dotacja rozliczana jest stopniowo, w czasie, równolegle do odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od zakupionego środka trwałego. W miarę dokonywania odpisów amortyzacyjnych, część dotacji odpowiadająca tym odpisom jest przeksięgowywana z rozliczeń międzyokresowych przychodów na pozostałe przychody operacyjne. Zapis księgowy wygląda następująco:
| Konto Wn (Debet) | Konto Ma (Kredyt) | Opis |
|---|---|---|
| 84 "Rozliczenia międzyokresowe przychodów" | 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne" | Rozliczenie dotacji odpowiadającej odpisom amortyzacyjnym |
Konto 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne" jest kontem wynikowym, na którym ujmuje się przychody operacyjne niezwiązane bezpośrednio z podstawową działalnością przedsiębiorstwa. W tym przypadku, część dotacji staje się przychodem operacyjnym w miarę zużywania się środka trwałego.
Amortyzacja środka trwałego sfinansowanego dotacją
Niezależnie od faktu otrzymania dotacji, od wartości początkowej środka trwałego dokonuje się odpisów amortyzacyjnych według ogólnych zasad określonych w ustawie o rachunkowości. Amortyzacja jest kosztem działalności operacyjnej i księgowana jest zapisem:
| Konto Wn (Debet) | Konto Ma (Kredyt) | Opis |
|---|---|---|
| 40-0 "Amortyzacja" | 07-1 "Odpisy umorzeniowe środków trwałych" | Miesięczny odpis amortyzacyjny |
Ważne! Otrzymanie dotacji nie wpływa na wartość początkową środka trwałego. Wartość początkową ustala się na zasadach ogólnych, na podstawie ceny nabycia lub kosztu wytworzenia.
Koszty uzyskania przychodów a dotacja
Należy pamiętać o istotnej kwestii związanej z kosztami uzyskania przychodów. Odpisy amortyzacyjne od środka trwałego, w części sfinansowanej dotacją, nie stanowią kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów podatkowych. Oznacza to, że tylko ta część odpisów amortyzacyjnych, która przypada na wkład własny przedsiębiorstwa, może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów i obniżyć podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym.
Przykład księgowania dotacji z ARiMR
Aby lepiej zrozumieć proces księgowania dotacji, przeanalizujmy przykład:
I. Założenia:
- W lutym 2017 r. jednostka nabyła silos zbożowy o wartości początkowej 60.000 zł i w tym samym miesiącu wprowadziła go do ewidencji. Zakup został sfinansowany w 80% dotacją z ARiMR, tj. kwotą 48.000 zł.
- Stawka amortyzacyjna dla silosu wynosi 4,5% rocznie, co daje miesięczny odpis amortyzacyjny w wysokości 225 zł (60.000 zł × 4,5%: 12 m-cy). Amortyzacja naliczana jest od marca 2017 r.
- Wartość dotacji rozliczana miesięcznie, równolegle do amortyzacji, wynosi 180 zł (225 zł × 80%).
- Jednostka ujmuje koszty działalności operacyjnej wyłącznie na kontach zespołu 4.
II. Dekretacja:
| Opis operacji | Kwota | Konto Wn | Konto Ma |
|---|---|---|---|
| 1. OT - przyjęcie środka trwałego do używania | 60.000 zł | 01 | 08 |
| 2. WB - otrzymanie dotacji | 48.000 zł | 13-0 | 84 |
| 3. PK - miesięczny odpis amortyzacyjny: | 225 zł | ||
| a) w części stanowiącej koszty uzyskania przychodów (20%) | 40-0/1 | ||
| b) w części niestanowiącej kosztów uzyskania przychodów (80%) | 40-0/2 | ||
| c) łączna kwota odpisu | 07-1 | ||
| 4. PK - rozliczenie dotacji odpowiadającej odpisom amortyzacyjnym, w części sfinansowanej dotacją | 180 zł | 84 | 76-0 |
Podsumowanie
Prawidłowe księgowanie dotacji z ARiMR na zakup środków trwałych jest istotne dla rzetelności ksiąg rachunkowych i prawidłowego ustalenia wyniku finansowego. Kluczowe jest zrozumienie zasad rozliczania międzyokresowego przychodów i stopniowego ujmowania dotacji jako przychodów operacyjnych równolegle do amortyzacji. Należy również pamiętać o podatkowych aspektach amortyzacji środków trwałych sfinansowanych dotacją i wyłączeniu części odpisów amortyzacyjnych z kosztów uzyskania przychodów.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
- Czy dotacja z ARiMR na zakup środka trwałego zwiększa wartość początkową tego środka?
- Nie, dotacja z ARiMR nie wpływa na wartość początkową środka trwałego. Wartość początkową ustala się na zasadach ogólnych, niezależnie od źródła finansowania.
- Jak często należy rozliczać dotację z rozliczeń międzyokresowych przychodów na przychody operacyjne?
- Rozliczenie dotacji powinno następować regularnie, w okresach, w których dokonywane są odpisy amortyzacyjne od środka trwałego. Zazwyczaj jest to rozliczenie miesięczne.
- Czy cała kwota amortyzacji środka trwałego sfinansowanego dotacją jest kosztem uzyskania przychodów?
- Nie, tylko ta część odpisów amortyzacyjnych, która proporcjonalnie przypada na wkład własny przedsiębiorstwa w zakup środka trwałego, stanowi koszt uzyskania przychodów. Część amortyzacji sfinansowana dotacją nie jest kosztem uzyskania przychodów.
Jeśli chcesz poznać inne artykuły podobne do Jak księgować dotacje z ARiMR na środki trwałe?, możesz odwiedzić kategorię Księgowość.
