05/04/2025
Audyty odgrywają kluczową rolę w ładzie korporacyjnym, zgodności z przepisami i finansach. Są niezbędnym narzędziem zapewniającym przejrzystość, odpowiedzialność i zaufanie na rynkach publicznych – a dla spółek notowanych na giełdzie stawka jest jeszcze wyższa. Są one zobowiązane do poddawania się corocznym audytom sprawozdań finansowych i kontroli wewnętrznej, co jest wymagającym procesem nakładającym szereg obowiązków na daną spółkę.

Ten artykuł analizuje krajobraz regulacyjny dotyczący spółek publicznych i ich wymogów audytowych. Zbadamy, dlaczego audyty są nie tylko formalnością prawną, ale fundamentalnym aspektem uczciwości korporacyjnej i zaufania inwestorów. Niezależnie od tego, czy jesteś inwestorem, specjalistą korporacyjnym, czy po prostu osobą zainteresowaną zawiłościami ładu korporacyjnego, ten artykuł rzuci światło na znaczenie audytu w spółkach publicznych i wpływ audytów na szerszy ekosystem finansowy.
Rodzaje firm zobowiązanych do audytu
W Stanach Zjednoczonych spółki notowane na giełdzie od dziesięcioleci muszą poddawać się corocznym niezależnym audytom. Nie są one jednak jedynymi organizacjami, które potrzebują corocznych audytów lub mogą odnieść korzyści z ich przeprowadzenia.
- Spółki publiczne. Spółki notowane na giełdzie są prawnie zobowiązane w Stanach Zjednoczonych i większości innych jurysdykcji do poddawania się corocznym audytom finansowym. Wymóg ten jest egzekwowany w celu ochrony akcjonariuszy i społeczeństwa, którzy polegają na dokładnych informacjach finansowych przy podejmowaniu świadomych decyzji.
- Duże spółki prywatne. Chociaż przepisy różnią się w zależności od kraju, duże spółki prywatne, zazwyczaj definiowane kombinacją ich przychodów, aktywów i liczby pracowników, często muszą przeprowadzać coroczne audyty. Audyty te zapewniają inwestorów, wierzycieli i innych interesariuszy o dokładności sprawozdań finansowych spółki.
- Organizacje non-profit. Wiele organizacji non-profit, zwłaszcza tych, które otrzymują znaczną ilość środków publicznych lub rządowych, jest zobowiązanych do przeprowadzania corocznych audytów. Audyty te są kluczowe dla utrzymania przejrzystości i zaufania publicznego w zakresie sposobu wykorzystania środków przez te organizacje.
- Firmy poszukujące inwestycji. Startupy i firmy poszukujące inwestycji od inwestorów venture capital, banków lub innych instytucji finansowych mogą być zobowiązane do poddania się audytowi, aby otrzymać te środki inwestycyjne. Audytorzy weryfikują kondycję finansową i rentowność spółki, co jest niezbędną informacją dla potencjalnych inwestorów.
- Firmy z długiem zewnętrznym. Firmy, które zaciągnęły znaczny dług zewnętrzny, mogą być zobowiązane przez swoich kredytodawców do przeprowadzania regularnych audytów. Audyty te zapewniają kredytodawców, że spółka jest w stabilnej sytuacji finansowej, aby spłacić swoje długi.
- Spółki zależne spółek publicznych. Nawet jeśli spółka zależna nie jest notowana na giełdzie, jeśli jej spółka matka jest spółką publiczną, spółka zależna nadal może być zobowiązana do poddania się audytowi. Zapewnia to, że skonsolidowane sprawozdania finansowe spółki matki, które obejmują dane finansowe spółki zależnej, są dokładne.
- Firmy z umowami akcjonariuszy wymagającymi audytu. Niektóre firmy mają umowy akcjonariuszy, które nakazują coroczne audyty. Umowy te są często wprowadzane w celu zapewnienia akcjonariuszom pewności co do sprawozdań finansowych i działalności spółki.
- Wykonawcy rządowi. Firmy, które zawierają umowy z agencjami rządowymi, są często zobowiązane do przeprowadzania regularnych audytów. Audyty te zapewniają, że środki podatników są wykorzystywane w odpowiedni sposób i zgodnie z warunkami umowy.
Jak często spółki publiczne są audytowane?
Zgodnie z prawem, roczne sprawozdania finansowe spółek publicznych muszą być audytowane każdego roku przez niezależnych audytorów. Audytorzy ci są certyfikowanymi biegłymi rewidentami (CPA), którzy badają sprawozdania pod kątem zgodności z amerykańskimi ogólnie przyjętymi zasadami rachunkowości (GAAP).
Zarząd spółki sporządza sprawozdania finansowe, aby poinformować inwestorów i społeczeństwo o sytuacji finansowej spółki i wynikach działalności. Komitet audytu rady dyrektorów spółki zatrudnia następnie niezależną firmę audytorską do zbadania sprawozdań i innych powiązanych ujawnień. Komitet audytu nadzoruje pracę audytorów, a także monitoruje wszelkie spory między audytorami a zarządem spółki dotyczące sprawozdawczości finansowej.
Zespół audytowy składa się z księgowych i innych specjalistów pod kierownictwem starszych CPA, którzy pracują w firmie księgowej. Członkowie zespołu audytowego są wybierani na podstawie tego, jak ich indywidualne umiejętności odpowiadają szczególnym wymaganiom spółki potrzebującej audytu.
Wszystkie firmy CPA muszą być zarejestrowane w Public Company Accounting Oversight Board (PCAOB). Duże spółki zazwyczaj współpracują z jedną z „Wielkiej Czwórki” firm audytorskich: PwC, Deloitte, KPMG lub Ernst & Young. Mniejsze spółki częściej współpracują z mniejszymi firmami audytorskimi.
Jak przebiega audyt?
Audytorzy badają księgi rachunkowe spółki, zapisy transakcji i inne istotne dokumenty, aby ustalić, czy spółka rzetelnie przedstawiła swoje sprawozdania finansowe i czy sprawozdania te nie zawierają żadnych istotnych zniekształceń.
Następnie audytorzy sporządzają pisemny raport z audytu zawierający opinię na temat sprawozdań finansowych spółki i składają go w amerykańskiej Komisji Papierów Wartościowych i Giełd (SEC). Raport z audytu, który jest złożony w SEC, jest dostępny dla inwestorów i innych zainteresowanych stron. (Inne organizacje, takie jak organizacje non-profit, mogą mieć swoje sprawozdania finansowe i audyty złożone w innych agencjach, takich jak prokurator generalny stanu lub sekretarz stanu).
Głównym celem raportu z audytu jest zapewnienie uczestnikom rynku kapitałowego, inwestorom i decydentom „rozsądnej pewności” – to znaczy pewności wykraczającej poza własne deklaracje spółki – że mogą polegać na sprawozdaniach finansowych przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych i innych celach.
Audytorzy często oceniają również skuteczność kontroli wewnętrznej organizacji nad sprawozdawczością finansową (ICFR). Kontrole wewnętrzne to procedury stworzone przez zarząd w celu zajęcia się ryzykiem zniekształceń i istotnych błędów w sprawozdaniach finansowych. Audytorzy mogą zwiększyć zaufanie inwestorów, poświadczając, że kontrole wewnętrzne organizacji są skuteczne.
Wybór niezależnego audytora dla Twojej firmy
Wybór audytora jest ważną decyzją, która może wpłynąć nie tylko na przejrzystość finansową firmy, ale także na jej reputację i zgodność ze standardami regulacyjnymi. Oto kluczowe czynniki, które firmy powinny wziąć pod uwagę przy wyborze niezależnego audytora.
- Reputacja i wiarygodność. Poszukaj firmy audytorskiej o silnej reputacji w zakresie uczciwości i wysokiej jakości usług. Sprawdź historię firmy, recenzje klientów oraz wszelkie branżowe wyróżnienia lub nagrody, które mogła otrzymać. Renomowany audytor jest prawdopodobnie bardziej wiarygodny i godny zaufania.
- Ekspertyza branżowa. Wybierz audytora z doświadczeniem i wiedzą w Twojej branży. Różne branże mają różne problemy księgowe i wymagania regulacyjne. Audytor zaznajomiony z Twoją branżą będzie bardziej biegły w identyfikowaniu potencjalnych problemów i dostarczaniu istotnych spostrzeżeń.
- Wielkość i zasoby firmy. Rozważ wielkość firmy audytorskiej i jej zasoby. Większe firmy mogą mieć większe zasoby i szerszy zakres wiedzy specjalistycznej, ale mniejsze firmy mogą oferować bardziej spersonalizowaną uwagę. Oceń potrzeby swojej firmy i wybierz firmę, której wielkość odpowiada tym potrzebom.
- Doświadczenie i kwalifikacje zespołu audytowego. Oceń kwalifikacje i doświadczenie konkretnych członków zespołu audytowego, którzy będą pracować z Twoją firmą. Upewnij się, że posiadają niezbędne certyfikaty (takie jak CPA) i odpowiednie doświadczenie.
- Komunikacja i przystępność. Dobra komunikacja jest kluczowa. Audytor powinien być przystępny i chętny do wyjaśnienia swoich ustaleń w jasny, zrozumiały sposób. Regularna komunikacja i przejrzyste podejście mogą znacznie ułatwić proces audytu.
- Niezależność i obiektywizm. Sprawdź niezależność audytora. Nie powinni mieć żadnych powiązań finansowych ani innych z Twoją firmą, które mogłyby naruszyć ich obiektywizm. Niezależność ma kluczowe znaczenie dla bezstronnego audytu.
- Zakres i metodologia audytu. Omów zakres i metodologię audytu. Dowiedz się, jakie obszary Twoich sprawozdań finansowych zostaną zbadane i jak zespół audytowy przeprowadzi swoją pracę. Pomoże Ci to przygotować się do audytu i ustalić odpowiednie oczekiwania.
- Koszt audytu. Chociaż koszt nie powinien być jedynym czynnikiem, ważne jest, aby wziąć pod uwagę opłaty pobierane przez audytora. Upewnij się, że opłaty są rozsądne i zgodne ze stawką rynkową za podobne usługi audytorskie.
- Referencje i opinie klientów. Poproś o referencje i opinie od innych klientów, którzy korzystali z usług audytora. Doświadczenia klientów mogą dostarczyć cennych informacji o stylu pracy audytora i jakości jego usług.
- Zgodność z przepisami. Sprawdź, czy audytor ma licencję i dobrą opinię organów regulacyjnych. Zapewnia to, że firma przestrzega najwyższych standardów zawodu audytora.
Dzięki starannemu rozważeniu tych czynników firmy mogą wybrać niezależnego audytora, który nie tylko spełni Twoje potrzeby audytowe, ale także wniesie wartość dzięki swojej wiedzy i spostrzeżeniom. Pamiętaj, że właściwy audytor jest partnerem w zapewnianiu kondycji finansowej i zgodności regulacyjnej Twojej firmy.
Przygotuj się do kolejnego audytu z ZenGRC
Przygotowanie do audytu nie jest łatwe. Kompleksowe narzędzia raportowania ZenGRC mogą pomóc Ci łatwiej i wydajniej poruszać się po tym procesie.
ZenGRC oferuje scentralizowaną platformę, która upraszcza gromadzenie i organizowanie niezbędnej dokumentacji, ułatwiając drogę do zgodności ze standardami audytowymi. Intuicyjne pulpity nawigacyjne zapewniają wgląd w czasie rzeczywistym w stan zgodności, pomagając identyfikować i rozwiązywać wszelkie luki przed audytem.
Dzięki konfigurowalnym funkcjom raportowania ZenGRC umożliwia generowanie precyzyjnych, szczegółowych raportów dostosowanych do konkretnych wymagań audytorów. Wykorzystując możliwości ZenGRC, możesz podejść do kolejnego audytu z pewnością siebie, wspierany solidnymi, dobrze udokumentowanymi ramami zgodności.
To sprawia, że ZenGRC jest idealnym wyborem dla organizacji, które chcą poprawić swoją postawę w zakresie zgodności przy minimalnym wysiłku i maksymalnej pewności.
Zaplanuj demo już dziś, aby zobaczyć, jak ZenGRC może pomóc Ci osiągnąć „Zen-mode” zgodności!
Jeśli chcesz poznać inne artykuły podobne do Obowiązkowy audyt dla spółek publicznych, możesz odwiedzić kategorię Audyt.