27/11/2024
W dzisiejszym świecie, gdzie świadomość ekologiczna konsumentów rośnie w siłę, certyfikacja Forest Stewardship Council (FSC) staje się coraz bardziej istotna dla firm z branży drzewnej i papierniczej. Ale co dokładnie kryje się za tym skrótem i jak wygląda proces, który pozwala firmom uzyskać ten prestiżowy certyfikat? Kluczowym elementem systemu FSC jest audyt, który weryfikuje, czy przedsiębiorstwa spełniają rygorystyczne standardy zrównoważonego gospodarowania lasami i kontroli pochodzenia produktów drzewnych. W tym artykule przyjrzymy się bliżej audytowi FSC, jego przebiegowi i znaczeniu.

- Co to jest FSC?
- Po co wydawany jest certyfikat FSC?
- Proces certyfikacji FSC - Audyty
- FSC Łańcuch pochodzenia produktu
- Dlaczego warto uzyskać certyfikat FSC?
- Jak uzyskać certyfikat FSC?
- Jak przygotować się do certyfikacji?
- Jakie są wymagania, które trzeba spełnić, by uzyskać certyfikat?
- Jak sprawdzić, czy firma jest gotowa do certyfikacji?
- Czym jest audyt FSC?
- Co oznacza oświadczenie FSC Mix 70%?
- Czego dotyczy certyfikat FSC?
- Certyfikaty CoC w Polsce
- Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Co to jest FSC?
FSC, czyli Forest Stewardship Council, to międzynarodowa organizacja non-profit, która promuje odpowiedzialne gospodarowanie zasobami leśnymi na całym świecie. Powstała z inicjatywy organizacji ekologicznych, takich jak WWF i Greenpeace, FSC zyskało globalne uznanie jako wiodący system certyfikacji lasów i łańcuchów pochodzenia produktów drzewnych. System FSC ma na celu ochronę ekosystemów leśnych, bioróżnorodności oraz praw społeczności lokalnych i pracowników leśnych, przyczyniając się tym samym do walki ze zmianami klimatycznymi.
Polityka FSC jest fundamentem systemu i określa niedopuszczalne działania dla certyfikowanych organizacji. Zobowiązuje ona firmy do unikania:
- Nielegalnego pozyskiwania drewna i handlu nim.
- Naruszeń praw człowieka i tradycji lokalnych społeczności w pracach leśnych.
- Niszczenia obszarów o wysokich walorach ochronnych w lasach.
- Przekształcania lasów w plantacje lub inne obszary.
- Wprowadzania organizmów modyfikowanych genetycznie w leśnictwie.
- Naruszeń konwencji MOP dotyczących praw pracowniczych.
Po co wydawany jest certyfikat FSC?
Certyfikat FSC jest dowodem na to, że drewno lub produkty drzewne pochodzą z lasów zarządzanych w sposób odpowiedzialny i zrównoważony. Potwierdza również, że na każdym etapie łańcucha dostaw – od lasu, przez przetwórstwo, handel, aż po transport – certyfikowane surowce nie zostały zmieszane z materiałami niecertyfikowanymi. Posiadanie ważnego certyfikatu FSC upoważnia firmy do oznaczania swoich produktów etykietą FSC, co stanowi silny argument marketingowy i buduje zaufanie konsumentów.
Proces certyfikacji FSC - Audyty
Proces uzyskania certyfikatu FSC opiera się na rygorystycznych audytach przeprowadzanych przez niezależne, akredytowane jednostki certyfikujące. Certyfikat wydawany jest na okres pięciu lat, jednak jego utrzymanie wymaga corocznych audytów kontrolnych. Sam proces certyfikacji składa się z kilku etapów:
- Wybór jednostki certyfikującej: Firma zainteresowana certyfikacją wybiera akredytowaną jednostkę i podpisuje z nią umowę.
- Audyt certyfikacyjny (zasadniczy): Jest to kompleksowy audyt, podczas którego jednostka certyfikująca weryfikuje system zarządzania firmy, wdrożone procedury, metody segregacji materiałów certyfikowanych i niecertyfikowanych, a także przygotowanie personelu. Audyt obejmuje zarówno dokumentację, jak i wizytację na miejscu.
- Wydanie certyfikatu: Po pozytywnym wyniku audytu certyfikacyjnego, jednostka certyfikująca wydaje certyfikat FSC na okres 5 lat.
- Audyty okresowe (kontrolne): Corocznie przeprowadzane są audyty kontrolne, mające na celu weryfikację ciągłości i prawidłowości wdrożenia procedur oraz zgodności z wymaganiami standardu FSC.
- Audyt re-certyfikacyjny: Po upływie 5 lat ważności certyfikatu, firma musi przejść audyt re-certyfikacyjny, aby przedłużyć certyfikat na kolejne 5 lat.
FSC Łańcuch pochodzenia produktu
Łańcuch pochodzenia produktu (Chain of Custody - CoC) to ścieżka, jaką przebywa produkt drzewny od certyfikowanego lasu, poprzez wszystkie etapy produkcji, przetwarzania, pakowania, aż do dystrybucji i sprzedaży. Certyfikacja łańcucha pochodzenia produktu jest kluczowa dla zapewnienia wiarygodności systemu FSC. Wszyscy uczestnicy łańcucha, którzy chcą handlować certyfikowanymi produktami FSC, muszą posiadać certyfikat CoC. Przerwanie łańcucha na jakimkolwiek etapie powoduje utratę certyfikacji dla danego produktu.
Uczestnikami łańcucha pochodzenia produktu są:
- Właściciele i zarządcy lasów
- Firmy przetwórcze (produkcyjne)
- Przedsiębiorstwa handlowe
Certyfikacja CoC umożliwia firmom wykorzystywanie oznakowania FSC na swoich produktach, co jest gwarancją dla konsumentów, że produkt pochodzi z odpowiedzialnego źródła.

Dlaczego warto uzyskać certyfikat FSC?
Coraz więcej konsumentów podejmuje świadome decyzje zakupowe, wybierając produkty przyjazne dla środowiska i wytwarzane w sposób odpowiedzialny społecznie. Certyfikat FSC jest powszechnie rozpoznawany i ceniony na całym świecie, stanowiąc wiarygodne potwierdzenie zrównoważonego pochodzenia drewna. Wiele międzynarodowych korporacji wymaga od swoich dostawców certyfikacji FSC, co otwiera firmom dostęp do większych rynków zbytu.
Uzyskanie certyfikatu FSC to nie tylko korzyści biznesowe, ale również poprawa wizerunku firmy i wzmocnienie jej pozycji jako przedsiębiorstwa odpowiedzialnego społecznie i środowiskowo. Certyfikat FSC to inwestycja w przyszłość, która przynosi korzyści zarówno firmom, jak i środowisku naturalnemu.
Jak uzyskać certyfikat FSC?
Proces uzyskania certyfikatu FSC jest stosunkowo prosty, a kluczowym krokiem jest kontakt z akredytowaną jednostką certyfikującą. Firma powinna:
- Wybrać akredytowaną jednostkę certyfikującą i podpisać z nią umowę.
- Określić zakres certyfikacji, czyli rodzaj działalności i produktów, które mają być certyfikowane.
- Opracować i wdrożyć system zarządzania zgodny z wymaganiami standardów FSC.
- Umówić się na audyt certyfikacyjny, gdy firma uzna, że jest gotowa.
Organizacja Forest Stewardship Council nie uczestniczy bezpośrednio w procesie certyfikacji. Wszelkie formalności załatwiane są z wybraną jednostką certyfikującą.
Jak przygotować się do certyfikacji?
Przygotowanie do certyfikacji FSC wymaga zrozumienia wymagań standardów i wdrożenia odpowiednich procedur w firmie. Można to zrobić samodzielnie, korzystając z dokumentacji dostępnej na stronie internetowej FSC, lub skorzystać z pomocy profesjonalnych konsultantów.
Kluczowe kroki w przygotowaniu do certyfikacji:
- Zapoznanie się ze standardami FSC: Podstawowe standardy to FSC-STD-40-004 (łańcuch dostaw) i FSC-STD-50-001 (zastosowanie znaków handlowych). W zależności od działalności firmy, mogą być wymagane dodatkowe standardy, np. FSC-STD-40-005 (drewno kontrolowane), FSC-STD-40-007 (drewno z recyklingu), FSC-STD-40-003 (certyfikacja wielozakładowa).
- Opracowanie systemu zarządzania: Należy opracować procedury i instrukcje opisujące sposób postępowania z materiałami certyfikowanymi i niecertyfikowanymi, segregację, dokumentację i szkolenia pracowników.
- Szkolenie pracowników: Pracownicy odpowiedzialni za procesy związane z certyfikacją powinni zostać przeszkoleni w zakresie wymagań standardów FSC.
- Przygotowanie dokumentacji: Podstawowa dokumentacja obejmuje procedurę (podręcznik), listę grup wyrobów FSC, listę dostawców certyfikowanych, deklarację wspierania Polityki FSC i Porozumienie Licencyjne.
Jakie są wymagania, które trzeba spełnić, by uzyskać certyfikat?
Uzyskanie certyfikatu FSC wymaga spełnienia kilku podstawowych wymagań:
- Podpisanie umowy z jednostką certyfikującą
- Pozytywne przejście audytu certyfikacyjnego (zasadniczego)
- Wdrożenie systemu zarządzania zgodnego z adekwatnymi standardami FSC
- Kompletna dokumentacja systemowa
- Wiedza i przygotowanie kadry do realizacji działań związanych z obrotem materiałami certyfikowanymi
Podczas audytu weryfikowana jest zgodność procesów firmy z deklarowanym zakresem działalności oraz zgodność wdrożonego systemu zarządzania ze standardami FSC.

Jak sprawdzić, czy firma jest gotowa do certyfikacji?
Przed audytem certyfikacyjnym warto upewnić się, że firma jest odpowiednio przygotowana. Można to zrobić na kilka sposobów:
- Audyt wstępny: Zlecenie jednostce certyfikującej lub firmie doradczej przeprowadzenia audytu wstępnego, który pozwoli zidentyfikować obszary wymagające poprawy.
- Audyt wewnętrzny: Samodzielne przeprowadzenie audytu wewnętrznego w oparciu o standardy FSC.
Przeprowadzenie audytu wstępnego lub wewnętrznego pozwala na wczesne wykrycie potencjalnych niezgodności i podjęcie działań naprawczych, co zwiększa szanse na pozytywny wynik audytu certyfikacyjnego.
Czym jest audyt FSC?
Audyt FSC to kluczowy element systemu certyfikacji, mający na celu weryfikację i potwierdzenie, że firmy spełniają wymagania standardów FSC w zakresie zrównoważonego gospodarowania lasami i kontroli pochodzenia produktów drzewnych. Audyty pełnią podwójną rolę: rozliczają zarządców lasów z ich deklaracji o spełnianiu standardów FSC oraz zapewniają odpowiedzialność audytorów i audytowanych.
Co oznacza oświadczenie FSC Mix 70%?
Oświadczenie FSC Mix 70% oznacza, że produkt zawiera co najmniej 70% materiałów pochodzących z certyfikowanych lasów FSC, materiałów z recyklingu lub drewna kontrolowanego. Pozostała część może pochodzić z innych, niekontrolowanych źródeł. Ten rodzaj etykiety wskazuje na zaangażowanie producenta w promowanie odpowiedzialnego leśnictwa, nawet jeśli produkt nie jest w 100% wykonany z certyfikowanych materiałów.
Czego dotyczy certyfikat FSC?
Certyfikat FSC dla surowca drzewnego potwierdza, że drewno pochodzi z lasów gospodarowanych w sposób odpowiedzialny. Certyfikacja łańcucha pochodzenia produktu FSC (CoC) dotyczy całego łańcucha dostaw – od pozyskania drewna w lesie, poprzez procesy obróbki, produkcję, pakowanie, aż po dystrybucję i sprzedaż. Certyfikat CoC weryfikuje, czy materiał certyfikowany FSC jest prawidłowo identyfikowany i oddzielony od materiałów niecertyfikowanych na każdym etapie łańcucha dostaw.

Certyfikaty CoC w Polsce
Liczba certyfikatów CoC w Polsce na przestrzeni lat:
Rok | Liczba certyfikatów CoC |
---|---|
2024 (stan na 1 grudnia) | Brak danych w tekście |
... | ... |
(Tabela wymaga uzupełnienia danymi historycznymi, których brakuje w dostarczonym tekście. Należy poszukać aktualnych danych o liczbie certyfikatów CoC w Polsce.)
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Co to jest FSC?
FSC (Forest Stewardship Council) to międzynarodowa organizacja promująca odpowiedzialne gospodarowanie lasami poprzez system certyfikacji.
Czym jest audyt FSC?
Audyt FSC to proces weryfikacji, czy firmy spełniają standardy FSC w zakresie zrównoważonego leśnictwa i łańcucha pochodzenia produktów. Jest kluczowym elementem systemu certyfikacji FSC.
Dlaczego warto uzyskać certyfikat FSC?
Certyfikat FSC zwiększa wiarygodność firmy, otwiera dostęp do nowych rynków, poprawia wizerunek i świadczy o odpowiedzialności społecznej i środowiskowej.
Jak przygotować się do audytu FSC?
Należy zapoznać się ze standardami FSC, opracować system zarządzania, przeszkolić pracowników i przygotować odpowiednią dokumentację. Można skorzystać z audytu wstępnego lub wewnętrznego, aby sprawdzić gotowość firmy.
Jeśli chcesz poznać inne artykuły podobne do Audyt FSC: Klucz do Zrównoważonego Leśnictwa, możesz odwiedzić kategorię Rachunkowość.